Milieutoxicoloog Marino Marinković van het RIVM heeft de Joep van den Berckenprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Gene expression in toxicant-exposed chironomids’. Met zijn onderzoek toont Marinković aan dat dansmuggen langdurige blootstelling aan toxische stoffen kunnen weerstaan zonder dat het direct leidt tot aanpassingen in het DNA (deoxyribonucleic acid).
Eerder werd gedacht dat de dansmug blootstelling aan toxische stoffen voornamelijk weerstond door genetische aanpassing. Dansmuggen (Chironomus riparius) komen over de hele wereld voor.
De larven leven in het sediment van oppervlaktewateren. De dansmug blijkt onder veel moeilijke omstandigheden te kunnen leven en is daarmee geschikt voor het bestuderen van stressreacties tijdens blootstelling aan giftige stoffen. Het onderzoek is belangrijk om meer inzicht te krijgen in de manier waarop dieren omgaan met stress.
Tien generaties muggen
Voor zijn onderzoek stelde Marinković tien generaties dansmuggen in de tijdspanne van ongeveer een jaar bloot aan verschillende typen toxische stoffen. Om de paar maanden keek hij of de nakomelingen meer of minder gevoelig werden en ook hoe het genetisch materiaal van de muggen op de stoffen reageerde.
Prijs voor toxicologen
De Joep van den Berckenprijs is ingesteld als eerbetoon aan de
Utrechtse neurotoxicoloog Prof. dr. Joep van den Bercken. De
Nederlandse Vereniging voor Toxicologie reikt de prijs jaarlijks
uit voor het beste proefschrift in het gehele vakgebied. Marinković
publiceerde de resultaten van zijn promotiewerk in toonaangevende
wetenschappelijke tijdschriften.