Samenvatting

Een groot deel van de totale hoeveelheid straling die Nederlanders ontvangen komt door straling in de woning. Deze stralingsdosis wordt sterk beïnvloed door de eigenschappen van de gebruikte bouwmaterialen. Begin 2018 moet Nederland nieuwe Europese voorschriften over straling in de woning in de nationale regelgeving hebben opgenomen. Voor de dosis in de woning door gammastraling uit bouwmaterialen is door Europa een referentieniveau vastgesteld. De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) bereidt de Nederlandse regelgeving momenteel voor. Ook heeft de ANVS een methode op laten stellen om eenvoudig te kunnen toetsen of een bouwmateriaal aan het Europese criterium voor gammastraling voldoet. Het RIVM heeft een contra-expertise uitgevoerd op de methodiek die de basis vormde voor de conceptregelgeving van 28 augustus 2017. Op basis daarvan zijn enkele aanbevelingen geformuleerd. De door de ANVS voorgestelde methode toetst of de stralingsdosis van één bouwmateriaal onder het referentieniveau blijft. In de woningbouw is het echter gebruikelijk dat verschillende bouwmaterialen in meerdere bouwlagen worden toegepast. Wanneer elk bouwmateriaal individueel wordt getoetst, bestaat het risico dat het referentieniveau door stapeling van bouwlagen alsnog wordt overschreden. Daarom wordt aanbevolen om in de regelgeving een toetsingsmethode op te nemen die rekening houdt met de straling uit alle bouwlagen. De beoogde regelgeving is uitsluitend gebaseerd op criteria voor gammastraling. Het RIVM signaleert dat sommige, voor gammastraling goedgekeurde bouwmaterialen daar bovenop een niet te verwaarlozen stralingsdosis kunnen veroorzaken vanwege de uitstoot van thoron. In enkele gevallen kan die extra stralingsdosis aanzienlijk zijn. Met de voorgestelde regelgeving wordt het zogeheten standstill-principe, waarbinnen de overheid en de woningbouwindustrie al jaren samenwerken, niet op voorhand gewaarborgd. Dat principe houdt in dat de stralingsdosis in de gemiddelde Nederlandse woningen niet mag toenemen. Mede hierdoor is de stralingssituatie in Nederlandse woningen vergeleken met andere westerse landen momenteel gunstig. Om het standstill-principe te kunnen voortzetten, zijn aanvullende afspraken nodig.