In de afgelopen jaren zijn de technische mogelijkheden om met kleine apparaatjes metingen te doen enorm toegenomen. Met het iSPEX Spectropolarimeter for Planetary EXploration add on to iPhone (Spectropolarimeter for Planetary EXploration add on to iPhone)-experiment onderzoeken we of er in de toekomst met smartphones een meetnetwerk voor Nederland opgezet kan worden.

 

Mogelijkheden smartphones

Smartphones bieden veel mogelijkheden, omdat ze over een geolocatie beschikken en een enorme rekenkracht hebben. Ook zitten ze vol met sensoren, instrumenten die veranderingen kunnen waarnemen net zoals je ogen en je oren.  Er zijn een groot aantal apps ontwikkeld op het gebied van waarnemingen aan je omgeving. Je kunt met apps bijvoorbeeld trillingen, licht, geluid en zelfs radioactiviteit meten.

Publiek verzamelt gegevens

Er zijn allerlei initiatieven waarbij het publiek zelf wordt ingeschakeld om gegevens te verzamelen. Het publiek heeft dus een veel actievere rol dan vroeger. Denk bijvoorbeeld aan Twitcident, een nieuwe methode waarbij gegevens worden verzameld door analyse van twitterberichten. Deze gegevens kunnen vervolgens gebruikt worden door instanties als politie, brandweer en gemeentes bijvoorbeeld om in te grijpen bij een oproer, brand, of extreem weer. Ook kunnen smartphones gegevens over de omgeving doorgeven, zoals filegegevens in Google Maps.

iSPEX Spectropolarimeter for Planetary EXploration add on to iPhone (Spectropolarimeter for Planetary EXploration add on to iPhone) meetnetwerk

Het iSPEX project past in deze ontwikkelingen, maar gaat ook net een stapje verder.  Het publiek wordt nu betrokken bij het uitvoeren van een georganiseerde meting op een specifieke meetdag. Dit is uniek. Het iSPEX experiment is een pilot van een netwerk waarbij het publiek gegevens verzamelt die in principe gebruikt kunnen worden voor het verbeteren van het vaststellen van de luchtkwaliteit.

Als het iSPEX experiment slaagt, er veel mensen zijn bereid om mee te doen en er interessante fijnstof gegevens uitkomen, kunnen de iSPEX metingen misschien op een structurele manier worden ingezet. Zo moeten we nog te weten komen of we aan een relatief kleine groep iSPEX gebruikers genoeg hebben, of dat we heel veel metingen nodig hebben. Dat bepaalt op welke manier je iSPEX-meetnetten zou kunnen gaan opzetten.

Toekomstmogelijkheden

Het is voor het RIVM te kostbaar om zelf overal metingen te doen. Daarom kijken we of alle publieksmetingen samen een betrouwbaar resultaat opleveren, zodat het publiek vaker ingeschakeld kunnen worden om metingen te doen. Burgers kunnen een nuttige bijdrage leveren aan de wetenschap. Wetenschappers kunnen dan met al die extra meetgegevens aan de slag.

iSPEX is oorspronkelijk ontwikkeld voor toepassing op een satelliet. Een heleboel eigenschappen van iSPEX lijken daarom op die van een satellietinstrument. Zo kun je alleen meten met mooi weer en dat is zeker in Nederland een groot nadeel. We zijn aan het aan het onderzoeken op welke manier we met iSPEX tussen de wolken door kunnen kijken.

Een groot voordeel van iSPEX is dat je kunt meten over de hele wereld met dezelfde meettechniek.  Overal kunnen mensen met smartphones in principe heel goedkoop fijnstofmetingen doen. Dat biedt heel veel mogelijkheden die interessant zijn om te onderzoeken.