English Abstract This study was set up to explore one of the issues of
potential risk in health care, drug use. The availability of information
sources in Dutch hospitals, which were deemed suitable to examine and
improve medication safety, was evaluated by means of an internationally
oriented literature study and contact with the main supplier of computerized
hospital systems to Dutch hospitals. The objective was to inventory such
sources, assess their suitability for use as an indicator of medication
safety, and explore the availability of these sources in the Netherlands.
It was concluded that much information is present in hospitals that can be
used to examine and improve medication safety. Considering the advancing
automation in hospitals, these data could become increasingly employable and
analysable. Suitable automated systems are now becoming available to a
wider extent, although - to date - such systems have been implemented in
Dutch hospitals on a limited scale only. This wider availability will
provide an opportunity for, but also alert care institutions such as
hospitals to, their responsibilities, especially in view of the estimated
extent of drug-related problems presently. Very few suitable indicators are
available to compare hospitals on issues of medication safety. In this
report several indicators are proposed that can be used by the Dutch Health
Care Inspectorate in future to compare the level of organisation of
hospitals for the benefit of medication safety.
Rapport in het kort
Dit rapport gaat in op een onderdeel van potentieel
risicovolle zorg, namelijk geneesmiddelgebruik in ziekenhuizen. Door middel
van literatuuronderzoek en contact met de softwareleverancier, die het
grootste deel van de ziekenhuizen in Nederland verzorgt, is onderzocht welke
informatiebronnen binnen ziekenhuizen beschikbaar zijn om
medicatieveiligheid in het ziekenhuis te onderzoeken en te verbeteren. De
gehanteerde doelstellingen waren het inventariseren van dergelijke bronnen,
het beoordelen van de geschiktheid van dergelijke bronnen om als indicator
voor medicatieveiligheid gebruikt te worden, en het onderzoeken van de
beschikbaarheid van dergelijke bronnen in Nederland. Geconcludeerd is dat
in ziekenhuizen een schat aan informatie aanwezig is om onderzoek te doen
naar medicatieveiligheid en om te gebruiken om gezondheidsschade te
voorkomen of zo snel mogelijk op te merken. Met toename van de
automatisering in ziekenhuizen kunnen deze gegevens steeds beter inzetbaar
en analyseerbaar beschikbaar komen. De beschikbaarheid van
ziekenhuisinformatiesystemen die dit in meer of mindere mate kunnen
bewerkstelligen neemt toe maar ziekenhuizen hebben dergelijke systemen nog
maar beperkt geimplementeerd. De informatie is dus aanwezig maar wordt door
ziekenhuizen zelf nog maar beperkt gebruikt om de veiligheid bij de
toepassing van geneesmiddelen te onderzoeken en daar waar mogelijk te
verbeteren. Hier ligt een grote kans voor ziekenhuizen om hun
verantwoordelijkheid in te vullen, zeker gezien de zorgen omtrent
medicatieveiligheid en de genoemde schattingen omtrent schade. Externe
indicatoren om de medicatieveiligheid in de ziekenhuizen te vergelijken
blijken slechts zeer beperkt beschikbaar. Een aantal structuurindicatoren
wordt voorgesteld die in de toekomst mogelijk gehanteerd kunnen worden door
de Inspectie voor de Gezondheidszorg als indicator voor medicatieveiligheid
in ziekenhuizen aanvullend op de indicator 'de integrale beschikbaarheid van
het volledige medicatieoverzicht voor de behandelend arts tijdens het
patienten contact' die thans onderdeel is van de basisset
prestatie-indicatoren ziekenhuizen.