Een goede maatschappelijke kosten-baten analyse (MKBA maatschappelijke kosten-batenanalyse (maatschappelijke kosten-batenanalyse)) kan ook op het terrein van volksgezondheid en zorg een nuttige bijdrage leveren aan de beleidsvoorbereiding en beleidsbeslissingen. Dat concludeert het RIVM in het rapport ‘Op weg naar maatschappelijke kosten-baten analyses voor preventie en zorg’. Een MKBA biedt een overzicht van de voor- en nadelen van een maatregel voor de maatschappij als geheel. Door deze voor- en nadelen zoveel mogelijk te kwantificeren en in euro’s uit te drukken, geeft een MKBA inzicht in het effect van de maatregel op de maatschappelijke welvaart.

Een MKBA maatschappelijke kosten-batenanalyse (maatschappelijke kosten-batenanalyse) geeft antwoord op de vraag of de maatschappelijke kosten van een maatregel, zoals de aanleg van een weg of woonwijk, opwegen tegen de maatschappelijke baten ervan. Met die informatie kan een MKBA de politieke besluitvorming ondersteunen en verhelderen. MKBA’s worden tot nu toe vooral ingezet bij infrastructurele projecten.

Algemene MKBA-leidraad

Om de kwaliteit en de vergelijkbaarheid van MKBA’s te waarborgen hebben het Centraal Planbureau (CPB Centraal Planbureau (Centraal Planbureau)) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL Planbureau voor de Leefomgeving (Planbureau voor de Leefomgeving)) in 2013 een algemene MKBA-leidraad opgesteld. Het RIVM-rapport ‘Op weg naar maatschappelijke kosten-baten analyses voor preventie en zorg’ is een concretisering van deze algemene leidraad en is bedoeld als een eerste stap om de MKBA ook in de volksgezondheid en zorg op een zorgvuldige en eenduidige manier toe te kunnen passen. In dit rapport laten we zien wat de consequenties zijn als vanuit de MKBA-methode naar dit terrein wordt gekeken.

Tussenstap

Voordat een MKBA ook op het terrein van volksgezondheid en zorg een bijdrage kan leveren aan de beleidsvoorbereiding en de besluitvorming, moeten eerst nog enkele methodologische aspecten nader uitgewerkt en bediscussieerd worden. Belangrijke thema’s daarbij zijn: effecten op de verdeling van welvaart tussen groepen mensen, de waarde van gezondheid in euro’s, het kwantificeren van arbeidsbaten en het waarderen van toekomstige baten (de ‘discontovoet’). Dit rapport kan worden gezien als een tussenstap tussen de algemene leidraad MKBA en een mogelijke MKBA-werkwijzer voor de volksgezondheid en zorg. In dit rapport signaleert en expliciteert het RIVM de belangrijkste vragen en dilemma’s waarop een dergelijke werkwijzer een antwoord zou moeten geven.

Dit onderzoek maakt deel uit van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 (VTV Volksgezondheid Toekomst Verkenning (Volksgezondheid Toekomst Verkenning)-2014). De VTV is een rapportage die het RIVM elke vier jaar opstelt in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)).