De afgelopen jaren is het aantal meldingen van mogelijke vergiftigingen door 4-fluoramfetamine (4-FA 4-fluoramfetamine (4-fluoramfetamine)) toegenomen. 4-FA is de meest aangetroffen nieuwe psychoactieve stof (NPS nieuwe psychoactieve stof (nieuwe psychoactieve stof)) in Nederland en heeft een geestverruimend effect. Sinds 2013 is het aantal 4-FA gerelateerde meldingen bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (UMC Utrecht) (Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (UMC Utrecht))) hoger dan die voor andere nieuwe psychoactieve drugs. Dat blijkt uit een quick scan van het Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs (CAM Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs (Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs)), dat is ondergebracht bij het RIVM.

Naar aanleiding van de toename in het gebruik van 4-FA 4-fluoramfetamine (4-fluoramfetamine) en hieraan gerelateerde incidenten heeft het ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) CAM Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs (Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs) verzocht een quick scan uit te voeren. Het CAM is hierbij ondersteund door de Commissie risicobeoordeling nieuwe drugs, waar veel deskundigen uit het veld van (nieuwe) drugs aan deelnemen.

Gezondheidsrisico’s

De schadelijke effecten van 4-FA zijn vergelijkbaar met die van amfetamine en MDMA chemische stof 3,4-methyleendioxymethamfetamine (chemische stof 3,4-methyleendioxymethamfetamine): een verhoogde lichaamstemperatuur en overstimulatie van het centrale zenuwstelsel. Gevolgen hiervan zijn hartritmestoornissen ademhalingsproblemen en een gevaarlijk hoge bloeddruk. Het risico dat deze effecten optreden bij de gangbare doseringen van 4-FA (ca. 100 mg) lijkt geringer dan bij gangbare doseringen van amfetamine of MDMA. Bij hoge doseringen (vanaf ca. 150 mg) kunnen ernstige klachten van overstimulatie en verhoogde lichaamstemperatuur optreden. Omdat de effecten van 4-FA wat minder sterk zijn dan die van amfetamine of MDMA afzonderlijk, bestaat de kans dat gebruikers hoger gaan doseren. Gebruikers kunnen ook een extra dosis nemen omdat de effecten van 4-FA relatief langzaam beginnen. In verband met het mogelijk gezondheidsrisico dat is verbonden aan het gebruik van 4-FA, beveelt de Commissie Risicobeoordeling nieuwe drugs aan om het gebruik te blijven monitoren.

Aantal meldingen groeit

Met het toenemend gebruik groeit ook het aantal meldingen van vergiftigingen door 4-FA. Er zijn in de medische literatuur nog geen casusbeschrijvingen bekend. De klinische symptomen van 4-FA kunnen gemakkelijk verward worden met die van amfetamine, waardoor het niet wordt herkend als een intoxicatie met 4-FA. Veel gerapporteerde symptomen bij meldingen van een vermoede 4-FA intoxicatie zijn hoofdpijn, zweten, moeite met inslapen, tandenknarsen, angsten, anorexia, misselijkheid, griepachtige verschijnselen, mentale veranderingen en matige verhoogde lichaamstemperatuur. Er zijn tot op heden geen sterfgevallen bekend die kunnen worden toegeschreven aan 4-FA.