Wat staat er in de MRSA Methicilline-resistente Staphylococcus aureus (Methicilline-resistente Staphylococcus aureus)-richtlijnen over maatregelen die genomen moeten worden als blijkt dat een patiënt die ambulante zorg kreeg MRSA-positief is?

Hygiënerichtlijn voor de ambulancediensten

Deze richtlijn (1) van de LCHV Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid (Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid)/WIP Werkgroep Infectiepreventie (Werkgroep Infectiepreventie) (Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid/Werkgroep InfectiePreventie) beschrijft verschillende vormen van isolatie. Om te bepalen wanneer welke isolatievorm moet worden toegepast, wordt verwezen naar de WIP-richtlijn Indicatie voor isolatie.

Als er sprake is van zorgcontact met een patiënt die achteraf positief voor MRSA bleek te zijn, moeten betrokken zorgmedewerkers zich melden bij de bedrijfsarts en leidinggevende. De richtlijn vermeldt (nog) niet met welk doel de medewerkers zich moeten melden. Ook staat in de richtlijn dat er een protocol moet zijn waarin onder andere staat wanneer de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) geïnformeerd moet worden.

Richtlijn MRSA Thuiszorg

Zorgmedewerkers moeten tijdens het verzorgen en/of onderzoeken van een MRSA-positieve patiënt (ook bij het afhalen en opmaken van diens bed) een chirurgisch mondneusmasker, disposable handschoenen en een wegwerp- of ‘cliëntgebonden’ schort met lange mouwen dragen.

Als na het zorgcontact blijkt dat de patiënt MRSA-positief is en zorgmedewerkers dus onbeschermd contact met hem hebben gehad (= categorie 2-medewerkers), dan zouden deze medewerkers gescreend moeten worden. (2)

Richtlijn MRSA Ziekenhuizen

MRSA-positieve patiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen worden in strikte isolatie verpleegd.

Rond MRSA-positieve patiënten die een polikliniek bezoeken om een niet-invasieve behandeling te krijgen is het nemen van algemene voorzorgsmaatregelen voldoende. In geval van een invasieve poliklinische behandeling waarbij er meer risico is op MRSA-transmissie moeten wel strikte isolatiemaatregelen worden genomen.

In ziekenhuizen geldt het search-and-destroy-beleid. Dit betekent dat als achteraf blijkt dat een ziekenhuispatiënt positief was voor MRSA een ringonderzoek gestart wordt onder medepatiënten en ziekenhuismedewerkers die onbeschermd contact met de MRSA-patiënt hebben gehad. Ook zal de kamer waar de patiënt heeft gelegen en het aanwezige instrumentarium/apparatuur gereinigd en gedesinfecteerd worden. (3)

Conclusie

Binnen het beleid ten aanzien van de preventie van MRSA is maar beperkte informatie over welke maatregelen zinvol zijn als pas na behandeling/verzorging blijkt dat een patiënt MRSA positief is. Op grond van het bovenstaande beantwoorden wij de vraag van de ambulancedienst als volgt:

• Alleen ambulancetransport van een MRSA-positieve patiënt zonder dat daarbij medische en/of verpleegtechnische handelingen (=invasieve handelingen) zijn verricht, kan vergeleken worden met een bezoek aan de polikliniek zonder invasieve behandeling. In dat geval zijn algemene voorzorgsmaatregelen voldoende. Er is dan geen indicatie om achteraf een ringonderzoek en hygiënische maatregelen uit te voeren;
• Als er rondom of tijdens het ambulancetransport bij de patiënt invasieve handelingen zijn uitgevoerd, dan moeten de betrokken ambulancemedewerkers worden getest op een MRSA-besmetting en moet de ambulance worden gereinigd en gedesinfecteerd.

Auteurs

R. de Groot¹, T. Oomen¹, P. Molenaar²

1. Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM, Bilthoven
2. Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid, RIVM, Bilthoven

Correspondentie

T. Oomen | Ton.Oomen@rivm.nl 

Literatuur

1. LCHV/WIP, Hygiënerichtlijnen voor de ambulancediensten, januari 2012: http://www.rivm.nl/Onderwerpen/Onderwerpen/L/Landelijk_Centrum_Hygiene_en_Veiligheid_LCHV/LCHV_Richtlijnen/Ambulancediensten
2. WIP, MRSA Thuiszorg, januari 2007: http://www.rivm.nl/Bibliotheek/Professioneel_Praktisch/Richtlijnen/Infectieziekten/WIP_Richtlijnen/Actuele_WIP_Richtlijnen/Verpleeghuis_Woon_en_Thuiszorg/WIP_richtlijn_MRSA_VWT_Thuiszorg
3. WIP, MRSA Ziekenhuizen, december 2012 http://www.rivm.nl/Bibliotheek/Professioneel_Praktisch/Richtlijnen/Infectieziekten/WIP_Richtlijnen/Actuele_WIP_Richtlijnen/Ziekenhuizen/WIP_richtlijn_MRSA_ZKH