Het RIVM draagt door onderzoek en advies bij aan het beheersen van antibioticumresistentie en brengt in kaart hoe vaak mensen besmet raken met antibioticaresistente bacteriën. Een infectie met resistente bacteriën kan verschillende oorzaken hebben, zoals blootstelling aan andere geïnfecteerde mensen (bijvoorbeeld door onvoldoende hygiëne). Maar ook voedsel, contact met dieren en het milieu spelen mogelijk een rol.
Het RIVM onderzoekt verschillende bronnen en verschillende manieren waarop resistente bacteriën zich kunnen verspreiden. Bronnen, zoals afvalwater en mest, vormen jaarlijks grote stromen bacteriën (deels resistent) richting water, bodem en lucht. Vervolgens zouden mensen in aanraking kunnen komen met resistente bacteriën door bijvoorbeeld zwemmen in oppervlaktewater. Voor het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), in samenspraak met de ministeries van IenM (Infrastructuur en Milieu) en EZ (Economische Zaken), wordt onderzoek gedaan met partner WUR (Wageningen University & Research) naar de mogelijke rol van het milieu in de verspreiding van antibioticumresistentie naar de mens en potentiele maatregelen.
Een recent door JPI (Joint Programme Initiative) gehonoreerd onderzoek zal zich richten op mogelijke risico’s voor medewerkers van rioolwaterzuiveringen en omwonenden van dergelijke installaties. Dit onderzoek wordt samen met partners in Zweden, Duitsland en Roemenië uitgevoerd. Een ander JPI-project betreft een netwerk van internationaal gerenommeerde onderzoekers uit onder andere Canada, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Verenigde Staten, die de mogelijke gevolgen van blootstelling aan antibioticumresistentie in het milieu (waaronder drink- en zwemwater) voor de volksgezondheid zullen berekenen.
Een door JPI (Joint Programme Initiative) gehonoreerd onderzoek naar antibioticaresistentie in afvalwater heeft uitgewezen dat omwonenden en medewerkers van rioolwaterzuiveringen in sommige landen een groter risico hebben om antibioticaresistente bacteriën bij zich te dragen. Dit was voor Roemenië het geval maar niet in Nederland en Duitsland. Een ander JPI-project betreft een netwerk van internationaal gerenommeerde onderzoekers uit onder andere Canada, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Verenigde Staten. Deze partijen onderzoeken de mogelijke gevolgen van blootstelling aan antibioticumresistentie in het milieu (waaronder drink- en zwemwater) voor de volksgezondheid zullen berekenen.