Onderzoek naar duurzaam bodemgebruik. Het RIVM heeft veel expertise in huis op het gebied van duurzaam bodemgebruik. Een aantal projecten op het gebied van duurzaam bodemgebruik zijn onderzocht. Sinds 2007 maakt het RIVM gebruik van warmte-koude opslag. Het instituut onderzoekt wat de invloed van dit systeem is op het bodembiologisch leven en de kwaliteit van het grondwater.

Warmte-koude opslag, schaliegaswinning en de risico's voor grondwater en bodemleven

Sinds 2007 maakt het RIVM gebruik van warmte-koude opslag. Bij het in gebruik nemen van dit systeem is een onderzoek gestart om de effecten op het bodembiologisch leven en de kwaliteit van het grondwater (onze bron voor drinkwater) in kaart te brengen. Ook heeft het RIVM een oriënterend onderzoek gedaan naar de mogelijke milieugevolgen van schaliegaswinning.

Duurzaam bodemgebruik

Duurzaam bodemgebruik is sinds 2003 een speerpunt van het nationale bodembeleid. Het betekent dat de maatschappelijke functie van de bodem, bijvoorbeeld het productievermogen, niet verloren mag gaan. Het RIVM onderzocht een aantal projecten op het gebied van duurzaam bodemgebruik. Op basis van dit onderzoek zijn de volgende uitgangspunten geformuleerd:

  • het gebruik van een gesloten grondbalans binnen het gebied
  • rekening houden met het grondwater
  • gebruikmaken van de landschappelijk kenmerken van het gebied

Uit het onderzoek bleek dat duurzaam bodembeheer in gebiedsontwikkeling zou kunnen worden gestimuleerd als de meerwaarde ervan financieel meetbaar is.

Instrumenten voor provincies en gemeenten

De lokale overheid moet belangen afwegen die in sommige gevallen tegenstrijdig zijn, zoals het bouwen van een woonwijk op een dalende veenbodem. Het RIVM ondersteunt de overheden bij dit soort afwegingen met een aantal instrumenten.

De RisicotoolboxBodem is door het RIVM ontwikkeld om lokale overheden te ondersteunen bij gebiedsgericht bodembeheer. Gemeenten voeren hun concentraties van stoffen in en de Risicotoolbox berekent de risico’s voor de mens, het ecosysteem en de landbouw.

Het RIVM ondersteunt gemeenten bij het vaststellen van hun doelstellingen voor bodembeheer, de zogenoemde BodemAmbities. Een stappenplan, onder de naam Routeplanner BodemAmbities, begeleidt gemeenten bij het maken en realiseren van ambities voor de bodem. Daarbij wordt breder gekeken dan alleen naar de chemische kwaliteit.

Zoekinstrument voor bodemprofessionals

Er is veel documentatie rond duurzaam gebruik van de ondergrond, bodem(beheer) en gebiedsontwikkeling. De zoekmachine BodemVizier geeft voor specifieke situaties (handelingen) bestaande, nuttige informatie.