Antibioticaresistentie (ABR antibioticaresistentie (antibioticaresistentie)) is een groot probleem voor de volksgezondheid. Om ons hier tegen te beschermen, moeten we weten hoe vaak en waar Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO bijzonder resistente micro-organismen (bijzonder resistente micro-organismen)) voorkomen en welke trends er zijn. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) verzamelt en analyseert deze gegevens. Het is belangrijk dat Medisch Microbiologische Laboratoria (MML medisch microbiologisch laboratorium (medisch microbiologisch laboratorium)’s) deze gegevens uitwisselen met het RIVM. Hiermee kunnen zorgverleners op tijd maatregelen nemen om besmetting van infectieziekten bij meer mensen te voorkomen. 

Met het project ‘Eenheid van Taal in ABR antibioticaresistentie (antibioticaresistentie)’ willen de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (NVMM Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie)), het Nationaal ICT Informatie- en communicatietechnologie (Informatie- en communicatietechnologie) instituut in de Zorg (Nictiz Nationaal ICT instituut in de Zorg (Nationaal ICT instituut in de Zorg)) en het RIVM de gegevensuitwisseling voor ABR verbeteren en versnellen. Dit doen we samen met de brancheorganisaties Vereniging voor Medisch Microbiologische Laboratoria (VMML) en Samenwerkende Artsenlaboratoria en Diagnostische centra in Nederland (SAN).

Nederlandse labcodeset: Eenheid van Taal

De NVMM Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie), Nictiz Nationaal ICT instituut in de Zorg (Nationaal ICT instituut in de Zorg) en het RIVM hebben, samen met een aantal laboratoria, de Nederlandse Labcodeset ontwikkeld. De Nederlandse Labcodeset bevat laboratoriumcodes voor bijvoorbeeld bloed, infecties en micro-organismen. Met deze Eenheid van Taal in de labcodeset kunnen laboratoriumspecialisten, zorgverleners en onderzoekers van instellingen digitaal gegevens uitwisselen. En kunnen aanvragen en uitslagen van laboratoriumonderzoek in Nederland eenduidig worden uitgewisseld.

Het Informatieberaad Zorg erkent de Nederlandse Labcodeset als een onomstreden bouwsteen voor informatie-uitwisseling in het zorgstelsel. Als alle laboratoria aangesloten zijn op Eenheid van Taal in ABR antibioticaresistentie (antibioticaresistentie), kunnen zij de Nederlandse Labcodeset ook voor andere doelen gebruiken. Zoals laboratoriumaanvragen van huisartsen of voor het uitbesteden van onderzoek aan andere laboratoria. 

Eenheid van Taal is de nieuwe werkwijze voor de toekomst. 

Eenheid van Taal in ABR antibioticaresistentie (antibioticaresistentie) is noodzakelijk. Je hebt het écht nodig om goed inzicht te krijgen voor het nemen van de juiste maatregelen.

Marc Bonten, UMC Universitair Medisch Centrum (Universitair Medisch Centrum) Utrecht. (Deelnemer pilotfase Eenheid van Taal in ABR)

Voordelen van Eenheid van Taal

Binnen Eenheid van Taal in ABR antibioticaresistentie (antibioticaresistentie) lopen twee trajecten: Lab2lab en Lab2publichealth. 

Lab2lab

  • Verbeteren elektronische uitwisseling tussen labs
  • Efficiëntere werkwijze
  • Betere samenwerking

MML medisch microbiologisch laboratorium (medisch microbiologisch laboratorium)’s gebruiken een Lab2lab-koppeling om onderling berichten uit te wisselen. Op deze manier worden bijvoorbeeld typeringen voor MRSA Methicilline-resistente Staphylococcus aureus (Methicilline-resistente Staphylococcus aureus) en CPE Carbapenemase-producerende enterobacterales (Carbapenemase-producerende enterobacterales) aangevraagd bij het laboratorium van het RIVM. Laboratoria moeten hun eigen codes dan zelf vertalen. Dit is bij aansluiting op Eenheid van Taal niet meer nodig. Aangesloten MML’s gebruiken de Nederlandse Labcodeset en een Lab2lab-koppeling om berichten uit te wisselen. U hoeft de gegevens niet meer handmatig in te voeren. Dit maakt de samenwerking tussen de MML’s onderling en met het RIVM heel gemakkelijk.

Lab2publichealth

  • Verbeterde elektronische uitwisseling tussen laboratoria en RIVM-systemen
  • Verminderde foutgevoeligheid
  • Sneller inzicht in voorkomen van ABR
  • Sneller maatregelen nemen

Met Lab2publichealth worden uitslagen van antimicrobiële gevoeligheidsbepalingen elke dag automatisch naar het RIVM gestuurd. Dit verkleint de kans op fouten en gegevens worden sneller teruggekoppeld. Veranderingen in de epidemiologie zijn dan eerder in beeld en zorgprofessionals en beleidsmakers (lokaal, regionaal en landelijk) kunnen op tijd maatregelen nemen om meer verspreiding te voorkomen.

In de video hieronder ziet u hoe Eenheid van Taal in ABR werkt. 

Doe mee met Eenheid van Taal in ABR

Antibioticaresistentie – ABR – is een bedreiging voor de volksgezondheid.
Om ons hiertegen te beschermen, moeten we weten hoe vaak en waar Bijzonder Resistente Micro Organismen voorkomen en welke trends er zijn.
Daarom wisselen laboratoria en het RIVM data met elkaar uit. Het RIVM analyseert dit systematisch. Dat kan nog sneller en beter als de codering eenduidig is, zoals bij Eenheid van Taal.
De Nederlandse Labcodeset is een gestandaardiseerde labcodelijst. Voor antibioticaresistentie is er een codelijst vastgesteld in samenwerking met een aantal laboratoria. Deze codelijst bestaat uit laboratoriumcodes voor materialen, antibiotica en micro-organismen. Aanvragen en uitslagen van laboratoriumonderzoek kunnen hiermee eenduidig en digitaal uitgewisseld worden.
Het is duidelijk dat als je ervoor zorgt dat die data uniform en makkelijk kunnen worden aangeleverd, dat je er uiteindelijk allemaal voordeel van hebt.
Het wordt kwalitatief beter, minder fout gevoelig en tijdsbesparend.
Voor de implementatie van Eenheid van Taal in ABR, vertaal je de eigen labcodes één keer naar de codes van de Nederlandse Labcodeset. Een nieuw informatiesysteem inrichten is dus niet nodig.
Om mee te kunnen doen, stel je een eigen projectteam samen. Je krijgt tijdens de implementatie ondersteuning van het landelijk projectteam.
Als jouw laboratorium in 2019 aansluit, ontvang je een vast bedrag als vergoeding voor de implementatiekosten.
Tegen labs die nu nog twijfelen zou ik zeggen dat het belangrijk is om nu in te stappen. En ik denk dat dit project de opmaat is naar veel meer eenheid van taal, en een veel breder gebruik van de Nederlandse lapcodes set in de communicatie. Niet alleen met het RIVM maar ook tussen Laboratoria’s onderling.
Commununicatie met je huisarts, met een specialist in het ziekenhuis die gebruik zullen maken met deze eenheid van communicatie.
Ik denk dat ieder lab mee zal moeten doen.
Heb je interesse om mee te doen? Stuur dan een mail naar abr@rivm.nl

Alle MML medisch microbiologisch laboratorium (medisch microbiologisch laboratorium)’s zouden deze labcodeset moeten gebruiken. Het maakt de communicatie tussen laboratoria echt makkelijker. Met de Nederlandse Labcodeset ben je klaar voor de toekomst!

Leo Smeets, medisch microbioloog Reinier Haga. (Koploper bij de invoering van Eenheid van Taal in ABR antibioticaresistentie (antibioticaresistentie))

Sluit nu aan bij Eenheid van Taal

Eenheid van Taal in ABR antibioticaresistentie (antibioticaresistentie) werkt! Er doen al 40 laboratoria mee. Op dit moment zijn er 20 MML medisch microbiologisch laboratorium (medisch microbiologisch laboratorium)’s operationeel. Als uw organisatie in 2023 aansluit, krijgt u een vast bedrag als vergoeding voor de technische kosten en het beschikbaar stellen van de resources voor de implementatie.  

Eenheid van Taal implementeren

Als u Eenheid van Taal gaat gebruiken, vertaalt u uw eigen labcodes één keer naar de codes van de Nederlandse Labcodeset. U hoeft geen nieuw informatiesysteem in te richten. Wij adviseren u een projectteam samen te stellen met een (arts)-microbioloog, applicatiebeheerder en projectcoördinator om Eenheid van Taal binnen uw organisatie te implementeren. Tijdens de implementatie wordt u geholpen door het landelijke projectteam. U ontvangt informatie, tips en templates. U kunt voorlichtingsbijeenkomsten bezoeken en u krijgt hulp bij het vertalen van de labcodes. Tijdens de implementatie werken het MML, het landelijke projectteam en de leveranciers nauw samen.

In de infographic vindt u een omschrijving van de verschillende fases van de implementatie. 

Dit kaartje laat zien welke MML’s al meedoen aan Eenheid van Taal. U kunt inzoomen op de kaart voor meer details. Klik op het bolletje om te zien om welke MML het gaat.

Infographic implementatie Eenheid van Taal