|  print

Tuberculose in Nederland 2013 : Surveillancerapport
[  ]
 
Slump E, Erkens CGM, van Hunen R, de Vries G, Schimmel HJ, van Soolingen D

74 p in Dutch   2014
RIVM rapport 2014-0106
download pdf (973Kb)  

Toon Nederlands

English Abstract
In 2013 848 cases of tuberculosis (TB) were reported to the Netherlands Tuberculosis Register (NTR). The incidence rate was 5.1 per 100,000 population. Over the last decade the number of TB patients in the Netherlands declined with 38 percent. In 2013 54 percent of the notified cases was diagnosed with pulmonary tuberculosis. Twenty-three percent (199) of all TB cases in 2013 was sputum-smear and/or BAL positive pulmonary tuberculosis.

The majority of TB patients in the Netherlands was foreign born (74%). Like in previous years the largest population group with TB in 2013 was Somalian (147). The percentage of TB patients born in Somalia is in 2013 the same as the percentage native Dutch TB patients (17%). The incidence rate among people coming from Somalia is more than 500 times higher than the incidence rate of the native Dutch population.

TB-patients in risk groups
In 2013 the percentage of TB-patients in risk groups was lower (36%) than in 2012 (40%). Especially the number of 'TB-contacts' declined. Also the number of immigrants less than 2.5 year in the Netherlands and the number of asylum seekers less than 2.5 years in the Netherlands declined compared to previous years. Almost half of the number of TB-patients diagnosed in 2013 is immigrant longer than 2.5 years in the Netherlands and originating from endemic areas. Because of the length of stay in the Netherlands they are not considered as a risk group.

Tuberculosis and hiv
The percentage TB patients tested for hiv increased from 28% in 2008 to 51% in 2013. The percentage of hiv-infected TB patients declined over the last decade to 2.0% in 2013 (3.9% of patients with a known hiv-status).

Multidrug-resistant (MDR) tuberculosis
In the last five years the number of patients with MDR-TB in the Netherlands varied between 10 and 20 patients, 1-2% of the total number of TB patients. In 2013 17 patients with MDR-TB were registered; all foreign born.

Treatment Outcome
In 2012 85% of all TB patients with rifampicin susceptible tuberculosis completed treatment successfully. Of nineteen patients with rifampicin resistant (RR) tuberculosis diagnosed in 2011 fourteen (74%) completed treatment successfully.

Tuberculosis deaths
Sixteen persons died in 2012 and 2013 due to tuberculosis, thirteen older than 65 years. Two patients were hiv-positive. In seven of these sixteen persons tuberculosis was diagnosed after death of the patient.

Transmission and cluster surveillance
In 2013 almost 50% of the cases with a positive culture belonged to a cluster. In one third of these cases recent clustering was registered, possibly as a result of recent transmission in the Netherlands.

Latent Tuberculosis Infection (LTBI)
In 2013 1,344 cases of LTBI were reported. 771 (57%) of these cases were detected through contact investigation. In 2013 72% of the reported cases started preventive treatment. Eighty-seven percent of all persons with LTBI who received preventive treatment completed treatment successfully.

Surveillance in TB-regions
From January 2015 on the TB program will consist of four regions: TB region 'Noord Oost', TB region 'Noord West', TB region 'Zuid-Holland' and TB region 'Zuid'. The number of TB-patients (and the TB incidence) declined over the years 1993-2013 in all TB regions. Fluctuations in the number of patients over the years are a result of outbreaks at regional level. The region 'Zuid-Holland' reported the largest number of patients (265) and the highest incidence (7.4 per 100,000 inhabitants) in 2013. The lowest incidence was in the region 'Noord-Oost' (3.4 per 100,000) but in this region the percentage of patients belonging to a risk group was highest (46%). These patients are mainly immigrants and asylumseekers who resided less than 2.5 years in the Netherlands. The region 'Zuid' reported the lowest number of patients (156). The incidence in the region 'Zuid' was 3.9 per 100,000 inhabitants.

 

RIVM - Bilthoven - the Netherlands - www.rivm.nl

Display English

Rapport in het kort
In 2013 werden 848 patiënten met tuberculose gemeld aan het Nederlands Tuberculose Register (NTR). Dit komt overeen met een incidentie van tuberculose van 5,1 per 100.000 inwoners. Het aantal tbc-patiënten in Nederland is in de laatste tien jaar met 38% gedaald.

In 2013 werd bij 54% van de gemelde patiënten longtuberculose geconstateerd; 23% procent (199) van de tbc-patiënten in 2013 had sputum en/of BAL ZN positieve longtuberculose, de meest besmettelijke vorm van tuberculose. Dit betekent een afname van 15% van het aantal patiënten met besmettelijke tuberculose ten opzichte van 2012.

Tuberculose komt in Nederland vaker voor bij personen geboren in het buitenland (eerstegeneratieallochtonen) en tweedegeneratieallochtonen. Bijna driekwart van het aantal tbc-patiënten in 2013 was geboren in het buitenland (74%). Van de groep eerstegeneratieallochtonen met tuberculose in Nederland is de groep Somaliërs, net als voorgaande jaren, het grootst (147). Het percentage tbc-patiënten afkomstig uit Somalië is even groot als het percentage autochtone Nederlanders met tuberculose (17%), maar de incidentie onder Somaliërs in Nederland is meer dan 500 maal hoger dan onder autochtone Nederlanders.

Tbc-patiënten behorend tot een risicogroep
Het percentage tbc-patiënten behorend tot een risicogroep was in 2013 lager (36%) dan in 2012 (40%). Vooral het aantal tbc-patiënten behorend tot de risicogroep 'tbc-contacten' nam af. Ook het aantal tbc-patiënten behorend tot de risicogroep 'immigranten korter dan 2,5 jaar in Nederland' en het aantal tbc-patiënten behorend tot de risicogroep 'asielzoekers korter dan 2,5 jaar in Nederland' was in 2013 lager dan in voorgaande jaren. Bijna de helft van het aantal tbc-patiënten in 2013 in Nederland is immigrant langer dan 2,5 jaar in Nederland en afkomstig uit endemisch gebied. Vanwege de duur van het verblijf worden zij niet (meer) als risicogroep beschouwd.

Tuberculose en hiv
Het percentage tbc-patiënten dat op hiv wordt getest is ook in 2013 veel lager (51%) dan de richtlijn voor tuberculose en hiv aanbeveelt (100%). Het percentage tbc-patiënten van wie de hiv-status bekend was, nam toe van 28% in 2008 tot 51% in 2013. Het percentage tbc-patiënten geïnfecteerd met hiv daalde de laatste tien jaar in Nederland tot 2,0% in 2013. Dit is 3,9% van de patiënten waarbij de hiv-status bekend is.

Multiresistente (MDR) tuberculose
Het aantal patiënten met MDR-tbc in Nederland schommelt de laatste vijf jaar tussen de tien en de twintig patiënten. Door de afname van het totaal aantal tbc-patiënten in 2013 nam MDR-tbc in verhouding toe ten opzichte van voorgaande jaren tot 2,8% van het totaal aantal kweekpositieve tuberculose. MDR-tbc komt vaker voor bij patiënten die eerder zijn behandeld. Alle MDR-tbc-patiënten in 2013 waren afkomstig uit het buitenland

Resultaat van de behandeling
Van alle patiënten met rifampicine gevoelige tuberculose gediagnosticeerd in 2012, voltooide 85% de tbc-behandeling met succes. Patiënten met resistente tuberculose voltooiden minder vaak de behandeling. Van de negentien patiënten met rifampicine resistente tuberculose gediagnosticeerd in 2011, voltooiden veertien (74%) de behandeling met succes.

Sterfte aan tuberculose
Van de zestien personen die in 2012 en 2013 aan tuberculose overleden waren er dertien ouder dan 65 jaar. Twee patiënten waren hiv-positief. Bij zeven van de 16 overleden tbc-patiënten werd de diagnose tuberculose pas na het overlijden gesteld.

Latente tbc-infectie (LTBI)
In 2013 zijn 1.344 personen met LTBI gemeld aan het NTR. Bij 771 (57%) personen werd de diagnose bij bron- en contactonderzoek vastgesteld. In 2013 startte 72% van de gemelde personen een preventieve behandeling. Van de personen gemeld in 2012 voltooide 87% de LTBI-behandeling met succes.

Transmissie en clustersurveillance
Op grond van de genetische typering van de tbc-bacterie is aangetoond dat bij ongeveer een derde van de patiënten met een kweekpositieve tuberculose in 2013 er sprake is van recente clustering, dat wil zeggen dat de patiënt eenzelfde bacterie heeft als een andere tbc-patiënt die de afgelopen twee jaar in Nederland is vastgesteld. Bij de overige patiënten die tot een cluster behoorden kan het gaan om import van de ziekte met een VNTR-typering die veel voorkomt in het land van herkomst of om een re-activatie van een in het verleden opgedane infectie.

Regionale surveillance
Met ingang van 1 januari 2015 zal de tbc-bestrijding georganiseerd worden vanuit vier regio's: de tbc-regio Noord Oost, de tbc-regio Noord West, de tbc-regio Zuid-Holland en de tbc-regio Zuid. Het aantal tbc-patiënten (en de tbc-incidentie) is in de periode 1993-2013 gedaald in alle tbc-regio's. Per regio zorgen regionale uitbraken voor schommelingen in het aantal patiënten over de jaren. De regio Zuid-Holland had in 2013 het grootste aantal tbc-patiënten (265) en de hoogste incidentie (7,4 per 100.000 inwoners). In de regio Noord Oost was de incidentie het laagste (3,4 per 100.000) maar was het percentage tbc-patiënten behorend tot een risicogroep het hoogste (46%). Dit waren vooral immigranten en asielzoekers korter dan 2,5 jaar in Nederland. De regio Zuid had in 2013 het kleinste aantal tbc-patiënten (156). De incidentie in de regio Zuid was 3,9 per 100.000 inwoners.

 

RIVM - Bilthoven - Nederland - www.rivm.nl
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu RIVM
( 2014-12-18 )