English Abstract At the request of the Dutch State Secretary of the
Environment the RIVM developed a set of procedures (rules) to manage (newly
emerging) risks in a 'sensible' manner, taking into account a number of
controversial aspects of environmental health risks, such as: 1. The
concept of risk is more than just numbers, it is a social construct as well.
2. There is no single universal measure to quantify health risk; all are
value laden. 3. The result of quantitative risk assessment depends largely
on the definition of the system boundaries. 4. The incertitude of risk
assessments varies greatly, ranging from measurement error to ambiguity,
from construct uncertainty all the way to complete ignorance. 5. Standard
rights-based risk management strategies often fail cost-effectiveness tests.
An approach is presented consisting of 4 steps of intricacy: simple
quantitative risk assessment (e.g. tolerable risk criterion) on the one end
and full participation of stakeholders and representatives of the public on
the other. The report includes a discussion of a number of case studies
(indoor radon, Legionella in drinking water systems, electric power lines,
safety around airports).
Rapport in het kort
Bij het beheersen van milieurisico's zal de politiek
regelmatig een afweging moeten maken tussen rechtvaardigheid en
betaalbaarheid (doelmatigheid). Hiervoor heeft het Milieu- en
Natuurplanbureau van het RIVM een systematiek ontwikkeld. Dit staat in het
rapport 'Nuchter omgaan met risico's' dat op verzoek van staatssecretaris
Van Geel is geschreven. De systematiek biedt handvatten om op een
transparante en te verantwoorden manier tot beschermingsniveaus te komen,
afhankelijk van de beleving van risico's door de burger en de kosten van
risicovermindering. De aanvaarde risico's zouden bij zo'n 'nuchtere' aanpak
niet perse overal even groot hoeven te zijn, maar in bepaalde situaties
kunnen afwijken van de huidige risiconorm. Het huidige risicobeleid van de
overheid voor het milieu gaat uit van het recht op bescherming van iedere
inwoner van Nederland. Niemand in Nederland mag blootgesteld worden aan een
kans op sterfte van meer dan 1 op de miljoen (de zogenaamde miljoen norm)
door grote ongevallen, giftige stoffen en straling. Deze norm voldoet in de
praktijk niet voor alle risicovolle situaties. Het rapport 'Nuchter omgaan
met risico's' bespreekt de mogelijkheid het huidige beleid uit te breiden
met drie stappen. Er kan dan bewust gekozen worden voor een andere
strategie voor de beheersing van risico's, wanneer:1. het oplossen van de
knelpunten te duur is; 2. de berekende sterfte risico's geen goede maat
zijn voor de maatschappelijke onrust; 3. de complexiteit en de
wetenschappelijke onzekerheid groot is. Centraal in de gepresenteerde
aanpak staat een zogenaamde 'risicoladder' om verschillende soorten risico's
te typeren. Hiermee kan de overheid bewuste keuzen maken tussen de kosten
van een mogelijke ingreep (doelmatigheid) en het oorspronkelijke
uitgangspunt van het recht op risicobescherming voor
iedereen