English Abstract A conceptual framework for analyzing the effects of
medical care has been described. The central concepts, efficacy and
effectiveness, are defined. Efficacy is the ideal or potential effect of
medical care. It is measured in an experimental setting, e.g. the
randomized controlled clinical trial. Effectiveness is the effect of
medical care under ordinary conditions. It is measured in outcome research.
The causes of a discrepancy between efficacy and effectiveness are
described. Identifying and analyzing such a discrepancy is an important
aspect of health policy. It provides valuable information about
possibilities to improve health care. The conceptual framework is
illustrated by a case study: the effect of zidovudine on a HIV infection or
AIDS.
Rapport in het kort
Het conceptuele kader voor de analyse van effecten van
medische interventies wordt beschreven. Centraal staan de begrippen
'efficacy' en 'effectiviteit'. De efficacy is gedefinieerd als het
theoretisch haalbare effect van een medische interventie. Het wordt gemeten
in experimenteel onderzoek (gerandomiseerde klinische trials). De
effectiviteit is gedefinieerd als het in de praktijk gerealiseerde effect
van een medische interventie. Het wordt gemeten in observationeel onderzoek
(uitkomst-onderzoek). Een discrepantie tussen efficacy en effectiviteit kan
worden veroorzaakt door een verschil in: (1) effectmeting, (2)
patientenpopulatie, (3) uitvoering van de medische interventie, (4)
indicatiestelling of (5) de omstandigheden waaronder de zorg is verleend.
Het opsporen en analyseren van een dergelijke discrepantie geeft informatie
over aangrijpingspunten voor beleidsmaatregelen. Een bestudering van het
effect van zidovudine bij een HIV-infectie of AIDS illustreert de toepassing
van het conceptuele kader.
