English Abstract Within the present national and European context the
results of this evaluation point out that the Dutch manure policy has
reached a decisive stage. The high nitrate concentrations in groundwater
decreased substantially, but exceedance of the European standard of 50 mg/l
persists on soils sensitive to nitrate leaching. The nitrogen surpluses
will have to go down by several tens of kg/ha before the nitrate standard
will be reached. Although the agricultural sector managed to bring down the
phosphorus surpluses by 30% since 1997, soils are still accumulating
phosphorus, and leaching of phosphorus did not decrease. The policy goals
of MINAS, the loss standards for nitrogen and phosphorus, were achieved.
However, the underlying environmental goal, a tight balance between nutrient
application and crop removal, was not reached. The manure contracting
system did not have any limiting effect on manure production, because the
dairy farmers had to contract only 85% of the nitrogen production in manure.
The system of Manure production ceilings was very effective as it prevented
the large and economically vital farms to increase their livestock numbers.
In October 2003 MINAS was rejected by the European court of justice as a
proper implementation of the Nitrate Directive. Hereafter the Dutch
government decided to abandon MINAS in 2006, and the Manure contracting
system in 2005. In 2006 the Netherlands will adopt a manure policy based on
application standards instead of standards for mineral losses. The new
manure policy, including application limits for nitrogen in manure and
fertilisers as required by the Nitrate Directive, will set tighter limits to
the use of nitrogen and phosphorus than the present
MINAS.
Rapport in het kort
Binnen de huidige nationale en Europese context wijzen
de resultaten van deze evaluatie uit dat het Nederlandse Mestbeleid in een
beslissende fase is gekomen. De hoge concentraties van nitraat in
grondwater zijn aanzienlijk gedaald, maar blijven in uitspoelingsgevoelige
gronden boven de Europese doelstelling van 50 mg/l. De bodembelasting met
stikstof zal daar nog met tientallen kg per hectare omlaag moeten voordat de
doelen zijn gehaald. De landbouw heeft weliswaar de bodembelasting met
fosfaat vanaf 1997 met 30% omlaag gebracht, maar de ophoping van fosfaat in
de bodem gaat door. Hierdoor is de fosfaatbelasting van sloten en beken
door de landbouw niet afgenomen. De MINAS-verliesnormen, de beleidsdoelen,
zijn in hoge mate bereikt, evenwichtsbemesting echter nog niet. Het stelsel
van Dierrechten was effectief omdat de grotere en vitale intensieve
veehouderijbedrijven hun mestproductie hierdoor niet konden laten groeien.
Het Europese Hof heeft zich in oktober 2003 tegen MINAS uitgesproken.
Inmiddels heeft het kabinet besloten om MAO in 2005 en MINAS in 2006 af te
schaffen. Nederland zal in 2008, wanneer het derde Actieprogramma voor
implementatie van de Europese Nitraatrichtlijn afloopt, het nitraatprobleem
moeten hebben opgelost. Doorrekening van een beleidsvariant met een
gebruiksnorm van 105 kg/ha fosfaat op grasland en 85 kg/ha op bouwland, en
gebruiksnormen voor stikstof van 170 kg/ha op bouwland en 250 kg/ha op
grasland, laat zien dat in 2030 op ongeveer 20% van het landbouwareaal, niet
wordt voldaan aan de 50 mg/l nitraatdoelstelling.Ook brengen deze varianten
de fosfaatophoping niet tot stilstand en ontstaat een landelijk
mestoverschot van 4-14 miljoen kg fosfaat.
