Rapport in het kort
Veranderingen in het pulmonale metabole afweersysteem
na acute en subacute blootstelling aan vliegas aerosol zijn onderzocht in de
rat. Hierbij zijn zowel effecten op antioxidant enzymen als op enzymen
betrokken bij het metabolisme van lichaamsvreemde stoffen bestudeerd.
Expositie aan 250 mg/m3 vliegas gedurende 6 uur/dag, 4 dagen achtereen of
aan 10, 30 of 100 mg/m3 gedurende 6 uur/dag, 5 dagen/week en 4 weken
achtereen verhoogden het eiwitgehalte en de activiteiten van de enzymen
fglutathionreductase en glucose-6-fosfaatdehydrogenase in longcytosol.
Expositie aan vliegas veroorzaakte ook een toename in concentraties eiwit en
cytochroom b-5 en in de activiteit van het NAD(P)H afhankelijke cytochroom c
reductase van longmicrosomen. Hoewel het gehalte aan cytochroom P-450 zelf
niet was veranderd, resulteerde blootstelling van vliegas in een tweeledig
effect op de biotransformatie van substraten van cytochroom P-450
isoenzymen. De O-deethylering van ethoxyresorufine werd geinduceerd,
terwijl de O-dealkylering van pentoxyresorufine en de O-dearylering van
bezoxyresorufine werd geremd. Bovenstaande bevindingen geven aanwijzingen
dat inhalatie van vliegas kan resulteren in zowel een verhoging als een
verlaging van verschillende componenten van het metabole afweersysteem in
longen. De gegevens zijn vergeleken met die van blootstelling aan ozon, een
bekende luchtverontreinigende en longtoxische, oxiderende stof, en met die
van voorbehandeling met twee modelstoffen die enzymiunductie kunnen
bewerkstelligen, fenobarbital en beta-naphtoflavon. De resultaten laten de
mogelijkheid open voor polycyclische aromatische koolwaterstoffen en
spore-elementen als componenten van vliegas verantwoordelijk voor de
efffecten.