English Abstract Pigment analyses by HPLC were used to determine the
impact of XAD-extracts on the growth and density of the total phytoplankton
community and on four distinguished taxonomic groups (green algae, diatoms,
cyanobacteria and cryptophytes). This method used provides not only insight
in the impact of pollutants on the phytoplankton community, but also in
possible shifts between groups. The effects were different for the groups
and depended on the season. The possibilities of concentrating polair
organic micropollutants with XAD-resin are limited. Nevertheless, the
results of this experiment indicate that the fytplankton in the River Meuse
is affected by these components.
Rapport in het kort
Binnen het projekt Ecologisch Herstel Rijn en Maas
vindt onderzoek plaats naar de effecten van stoffen op het voorkomen en
functioneren van planktongemeenschappen in het Maasstroomgebied. Tijdens
het Maasmonitoring programma in 1993 is in de maanden april, juni en
augustus additioneel onderzoek verricht naar het effekt van polaire
organische microverontreinigingen op de ontwikkeling van natuurlijke
Maas-fytoplanktongemeenschappen. In deze chronische incubatie-experimenten
werd XAD-concentraat van Maaswater van een locatie met een hoge
verontreinigingsgraad toegevoegd aan Maaswater van een meer stroomopwaarts
gelegen "schone" locatie. De toegevoegde hoeveelheid XAD-concentraat lag
tussen 0 (blanco) en 1 en tussen 0 en 5 maal de in situ achtergrondwaarde
van de locatie Luik. In elk van de experimenten werd uitputting van fosfaat
na 2 of 3 dagen waargenomen waarna ammonium, silicaat en in veel gevallen
nitraat, volgden. De taxonomische hoofdgroepen groenwieren, diatomeeen,
cyanobacterien en cryptofyten bereikten binnen 3 incubatiedagen hun maximale
relatieve groeisnelheid waarna deze sterk afnam tot waarden beneden nul. De
relatieve groeisnelheid per taxonomische hoofdgroep was iets lager naar
gelang de concentratiefactor toenam, terwijl de lag-fase langer duurde en de
maximale biomassa afnam. Uitzondering hierop was de biomassa van
groenwieren in juni (berekend voor dag 2 van het experiment). Met name bij
de hoogste concentratiefactor was een duidelijke vertraging in de lag-fase
te zien. Cyanobacterien vertoonden in beide experimenten een ander
groeipatroon maar was slechts in geringe hoeveelheden aanwezig. De
pigmentanalyse van het april-experiment is niet uitgevoerd gezien de snelle
uitputting van de nutrienten en het verwachte geringe effect van de in dat
experiment toegevoegde hoogste concentratie. Ondanks de beperkte
concentratie mogelijkheden van polair organische microverontreinigingen met
XAD-hars, werden in de bioassays effecten op de geanalyseerde taxonomische
hoofdgroepen waargenomen. Dit wijst er op dat de samenstelling van het
Maas-fytoplankton in de huidige situatie nog onder invloed staat van deze
stoffen.
