Verweij W ,
Velde-Koerts T van der ,
Ritsema R ,
Mons MN
28 p
in Dutch
1995
Toon Nederlands
English Abstract A survey was carried out to measure the concentrations
of seven of the rare earth elements in both drinking and unpurified water at
36 pumping stations, using phreatic groundwater as a source. At 18 stations
one or more (up to seven) of the rare earth elements were found in
unpurified water in concentrations above the detection limit. At three
stations rare earth elements were found in concentrations higher than
Indicative Admissible Concentrations (IACs), values derived on a
toxicological basis. At eight stations one or more (up to four) of the rare
earth elements were found in drinking water in concentrations above the
detection limit while none rare earth elements were found in concentrations
higher than the IACs. The highest concentration of rare earth elements
coincided with the lowest pH-values. At a pH below ca. 5.5, yttrium,
lanthanum and cerium can be expected to exceed the IACs. It is recommended
that at such pHs the concentrations of the rare earth elements in unpurified
and drinking water should be measured to assess the necessity of additional
measures.
Rapport in het kort
Bij 36 drinkwaterpompstations (alle freatische
grondwaterwinningen) is ruw en rein water bemonsterd en geanalyseerd op een
zevental zeldzame aarden. Het doel was de omvang van een eerder
geconstateerd probleem beter in kaart te brengen. In ruw water werden bij
achttien van de 36 pompstations een of meer van de geanalyseerde elementen
aangetroffen ; bij vijf van deze achttien werden alle of op een na alle
geanalyseerde elementen aangetroffen. Bij drie pompstations kwamen in het
ruwe water een of meer zeldzame aarden voor in concentraties boven de
Indicatieve Toelaatbare Concentraties (ITC's), op toxicologische gronden
afgeleide waarden. Voorkomen van zeldzame aarden in ruw grondwater lijkt
daarmee een structureel verschijnsel te zijn. In rein water werden bij acht
van de 36 pompstations een of meer van de geanalyseerde elementen
aangetroffen ; bij twee van deze acht ging het om meer dan een element.
Geen enkel element werd aangetroffen in concentraties boven de ITC's. Dit
betekent dat bij de meeste pompstations zeldzame aarden worden verwijderd
tijdens de zuivering. De hoogte van de concentraties zeldzame aarden in het
ruwe water kunnen goed verklaard worden uit de pH van het ruwe water. Bij
een lagere pH van het grondwater lossen er meer zeldzame aarden op.
Depositie van verzurende stoffen op de bodem kan dan ook, afhankelijk van de
hydrologische omstandigheden en de bodemsamenstelling, leiden tot een
stijging van de concentraties zeldzame aarden in het ruwe grondwater. Bij
pH-waarden beneden circa 5.5 kunnen yttrium, lanthaan en cerium verwacht
worden in concentraties hoger dan de ITC's. Het verdient aanbeveling bij
dergelijke pH-waarden zeldzame aarden te meten in ruw en rein water om te
kunnen beoordelen of aanvullende maatregelen nodig zijn, bijvoorbeeld in de
zuivering.