Voor een aantal besmettelijke dierziekten kunnen landen lid van de Wereldorganisatie voor diergezondheid (World Organisation for Animal Health (WOAH, voorheen OIE (World Organisation for Animal Health)) een officiële vrijstatus notificeren. De voorwaarden waaronder een land de WOAH-officiële vrijstatus voor een bepaalde ziekte kan verkrijgen variëren, maar meestal zijn dat minimaal een nationaal opererend effectief surveillancesysteem, een door de WOAH geaccepteerd epidemiologsich rapport en een meldingsplicht voor de betreffende ziekte. De gedetailleerde voorwaarden en de dierziektestatus kunnen per land in de database van de WOAH (WAHIS) geraadpleegd worden.
De systematiek van ‘officieel vrijstatus’ is in eerste instantie ingesteld om de internationale handel in levende dieren en dierlijke (levende) (bij)producten te borgen en te bevorderen. Het kan voorkomen dat er dierziektegevallen zijn geweest, maar dat het land nog de ‘WOAH-officieel vrij-status’ behoudt. Bijvoorbeeld als die gevallen veroorzaakt werden door de invoer van besmette dieren uit een ander land en er geen of beperkt verdere verspreiding heeft plaatsgevonden. Hieronder staat de WOAH-status voor Nederland in 2022 voor wat betreft de relevante zoönosen.
Aanwezige zoönosen:
- Aviaire chlamydiose (Chlamydia psittaci)
- Echinokokkose (Echinococcus multilocularis)
- Hoog Pathogene Aviaire Influenza (HPAI)
- Laag Pathogene Aviaire Influenza (pluimvee) (LPAI (laag pathogene aviaire influenza))
- Enzootic abortion/chlamydiose (Chlamydia abortus)
- Q-koorts (Coxiella burnetii)
- Trichinellose (wild)*
- Tularemia (Francisella tularensis)
* gevonden in wilde dieren (vos, wilde zwijn en wasbeerhond) in voorgaande jaren
Nooit gerapporteerde zoönosen:
- Brucellose (Brucella melitensis)
- Krim-Congo hemorragische koorts
- Equine encefalomyelitis (Westerse)
- Equine encefalomyelitis (Oosterse)
- Japanse encefalitis
- Nipah-virus encefalitis
- Ovine epididymitis (Brucella ovis)
- Riftdalkoorts
- Salmonellose (S. Abortusovis)
- Trypanosomose (o.a. Chagas)
- Venezuelaanse equine encefalomyelitis
- Westnijlkoorts*
* Westnijlkoorts is in 2020 en 2022 gevonden in Nederlandse vogels, deze bevindingen voldoen volgens de WOAH Terrestrial Code niet aan de notificatieplicht, daarom wordt deze zoönose nog steeds beschouwd als niet-voorkomend in Nederland.
Afwezige zoönosen:
- Antrax/miltvuur (Bacillus anthracis)
- Bovine spongiforme encefalopathie (BSE (Bovine Spongiforme Encephalopathie, de zogenaamde ‘gekkekoeienziekte))
- Bovine tuberculose (Mycobacterium bovis)
- Brucellose (Brucella abortus)
- Brucellose (Brucella suis) bij varkens en vee
- Echinokokkose door Echinococcus granulosus
- Kwade droes (Burkholderia mallei)
- Leishmaniasis
- Porcine cysticercose (Taenia solium bij de mens)
- Rabiës#
# Het voorkomen van vleermuisrabiës (EBLV) heeft geen invloed op de WOAH-vrijstatus
Laatst gewijzigd: 4 december 2023