RIVM heeft uitgerekend dat de Nederlandse zorgsector voor zo’n 7 procent bij draagt aan de totale uitstoot van broeikasgassen. Dit is zowel uitstoot in Nederland als in het buitenland.

Dit percentage is een bevestiging van eerdere schattingen. Met een nieuwe methode is dit beter onderbouwd. De methode berekent het effect van de productie en gebruik van goederen en diensten in de zorg, niet alleen op klimaatverandering, maar ook op watergebruik, grondstoffengebruik (zoals metalen en mineralen), landgebruik en afvalproductie. Ook biedt deze methode de mogelijkheid om later nog meer effecten toe te voegen. Hier gaan we in op het achtergrond onderzoek naar de milieuvoetafdruk van de zorgsector. 

Uitleg over de milieuvoetafdruk: De milieuvoetafdruk voor een sector is de som van effecten uit de operationele fase (direct effect, bv. van uitlaatgassen van ambulances) en de productie- en afvalverwijderingsfasen (indirect effect, effecten die optreden in de waardeketen van ingekochte goederen en diensten).

Visualisatie van de directe en indirecte milieueffecten door de zorgsector. De milieuvoetafdruk voor een sector is de som van effecten uit de operationele fase (direct effect, bv. van uitlaatgassen van ambulances) en de productie- en afvalverwijderingsfasen (indirect effect, effecten die optreden in de waardeketen van ingekochte goederen en diensten). De afbeelding komt uit het rapport Het effect van de Nederlandse zorg op het milieu. Methode voor milieuvoetafdruk en voorbeelden voor een goede zorgomgeving RIVM Rapport 2022-0127).

Op de afbeelding is te zien wat de indirecte en directe effecten zijn van de zorg op het milieu. Direct zoals verwarming en koeling van het gebouw, of beademing. Indirect zoals de aangekochte electriciteit en verder in de keten door inkoop en afval.

Toegankelijke uitleg onder de afbeelding

Dit figuur laat de opbouw van de milieuvoetafdruk van de Nederlandse zorgsector zien voor de effectcategorieën klimaatverandering, grondstoffengebruik, waterverbruik, landgebruik en afvalproductie. De bijdrage van verschillende sectoren is te zien per effectcategorie. De sectoren zijn geaggregeerd in 5 groepen, chemische producten (inclusief geneesmiddelen), elektriciteit en warmte; voeding; directe impact en anders. De rechter plaatjes laten de bijdragen (gevolgen) zien van respectievelijk Chemische producten op Klimaatverandering (41%), Voeding op Waterverbruik (24%) en Voeding op Landgebruik (24%). (uit het rapport Het effect van de Nederlandse zorg op het milieu. Methode voor milieuvoetafdruk en voorbeelden voor een goede zorgomgeving RIVM Rapport 2022-0127)

Op de afbeelding is te zien dat chemische producten (waaronder geneesmiddelen) het meeste bijdragen aan klimaatverandering, grondstoffenverbruik waterverbruik, landgebruik en afvalproductie. Ook laat de afbeelding zien voor hoeveel procent chemische producten bijdragen aan klimaatverandering (41%), voeding aan waterverbruik (24%) en voeding aan landgebruik (24%).