Modellen worden onder meer gebruikt om de Nederlandse luchtkwaliteit gedetailleerd in kaart te brengen. De berekende concentraties worden daarbij gekalibreerd aan de hand van meetresultaten. Met modellen wordt ook een dagelijkse luchtkwaliteitsverwachting berekend en de langjarige toekomstige luchtkwaliteit ingeschat als resultaat van economische ontwikkelingen en voorgenomen beleid van Rijk en gemeenten.
Waarom wordt de luchtkwaliteit gemodelleerd?
Stofvormige luchtverontreiniging en bestanddelen ervan worden in Nederland op een groot aantal plaatsen gemeten. De luchtkwaliteit op plaatsen waar niet wordt gemeten, moet worden geschat. Voor dergelijke berekeningen worden atmosferisch-chemische verspreidingsmodellen, kortweg meestal ‘modellen’, ingezet. Vooral in steden is het door de sterk wisselende concentraties over korte afstanden gewenst om de luchtconcentratie met een hogere ruimtelijke resolutie beschikbaar te hebben dan metingen op vaste meetpunten alleen kunnen bieden.
Nationale luchtkwaliteitskaarten
Het RIVM berekent jaarlijks nationale kaarten voor de luchtkwaliteit per 1 x 1 km (kilometer) vierkant, de zogenoemde Grootschalige Concentratie Kaarten Nederland, kortweg GCN (Grootschalige Concentratiekaarten Nederland)-kaarten. De berekende concentraties voor het verleden worden daarbij gekalibreerd aan de hand van de meetresultaten. Daarnaast worden de toekomstige concentraties berekend tot 2030 op basis van het vastgestelde rijksbeleid.
Lokale luchtkwaliteit
De GCN-kaart is niet geschikt om concentraties bij lokale bronnen zoals drukke straten, te berekenen. Daarvoor zijn aanvullende rekenmodellen beschikbaar die ook regelmatig met metingen worden vergeleken. Het geheel van rekenmethoden is geïmplementeerd in de rekentool van de zogeheten Monitoringstool van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. De Monitoringstool dient om de luchtkwaliteit in heel Nederland in beeld te brengen. Doel hiervan is om de effecten van lokale luchtkwaliteitmaatregelen zichtbaar te maken.
Luchtkwaliteitsverwachting
Dagelijks wordt een luchtkwaliteitsverwachting voor de komende dagen berekend en getoond op de website van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit en Teletekst en in de luchtkwaliteitsapp.
Meer weten?
Download het achtergronddocument 'Modelleren' (pdf, 1,3 Mb)