Uit internationaal onderzoek blijkt dat zo’n 14% van alle infecties door norovirussen is toe te schrijven aan besmet voedsel. De resultaten van dat onderzoek, dat het RIVM heeft gecoördineerd, zijn gepubliceerd in het tijdschrift Emerging Infectious Diseases (EID (Tijdschrift Emerging Infectious Diseases)). Omdat het vandaag World Health Day is met als thema ‘voedselveiligheid’ vragen wij extra aandacht voor dit artikel. Wereldwijd zijn norovirussen een belangrijke oorzaak van maagdarminfecties bij mensen. Als je een norovirusinfectie oploopt ben je flink ziek. Meestal kan je niet werken en worden er medische kosten gemaakt, zoals bijvoorbeeld het sluiten van ziekenhuisafdelingen bij uitbraken. Om inzicht te krijgen in de wijze waarop de ziektelast beperkt zou kunnen worden, is het van groot belang te weten hoe het norovirus zich verspreidt. Besmetting via voedsel is namelijk in principe te voorkómen.
Voedselgerelateerde ziekteverwekkers, zoals het norovirus, veroorzaken een aanzienlijke ziektelast bij mensen. Het is belangrijk om te weten hoe groot die ziektelast is en welk deel door voedsel wordt veroorzaakt. Dat geeft inzicht of de genomen maatregelen effectief zijn. Voorbeelden hiervan zijn het terugroepen van partijen voedsel van de markt door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit)) of het communiceren van een kookadvies voor mosselen of bevroren bessen. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO (World Health Organization )) heeft in 2006 het initiatief genomen om de wereldwijde ziektelast door voedselgerelateerde ziekteverwekkers in kaart te brengen.
Onderzoeksmethode
De gegevens van drie internationale surveillancesystemen voor norovirusuitbraken (Noronet, CaliciNet, EpiSurv) zijn gezamenlijk geanalyseerd. Met behulp van virologische gegevens is geschat welk deel van de wereldwijd optredende infecties van norovirussen toegeschreven kan worden aan voedsel. Dat blijkt ongeveer 14 % te zijn. Dit percentage kan gebruikt worden in de uiteindelijke schatting van de wereldwijde ziektelast door norovirussen die mogelijk te voorkómen zou zijn.
Norovirus
Het norovirus is een zeer besmettelijk virus dat een
voedselinfectie kan veroorzaken. Een voedselinfectie is een
infectie die ontstaat door het eten van voedsel dat is besmet met
een bacterie, virus of parasiet. De infectie leidt tot een
ontsteking van de maag, darmen of van andere organen. Vaak leidt de
ontsteking tot diarree, misselijkheid, braken, buikpijn, buikkramp
en soms koorts. Voedselinfecties kunnen ook ongemerkt voorbij gaan.
Maar soms veroorzaken ze ook ernstiger klachten of sterfte.
Het norovirus kan voorkomen in rauwe schaal- en schelpdieren en
rauwe groente en fruit. De meeste besmettingen gaan van mens op
mens. Besmetting kan voorkomen worden door handen regelmatig te
wassen, schaal- en schelpdieren goed te verhitten en groente en
fruit grondig onder stromend water te wassen.
Voorkom voedselinfecties thuis
Veel van de voedselinfecties ontstaan in de eigen keuken en zijn
te voorkomen door meer aandacht te besteden aan voedselveiligheid.
Naast hygiënische maatregelen, zoals handenwassen voor
etensbereiding, is het belangrijk ‘kruisbesmetting’ te voorkomen.
Dit kan door in de keuken verschillende snijplanken en messen te
gebruiken om rauw en gaar voedsel te scheiden.