Op de leeftijd van 14 maanden krijgt een kind een vaccinatie tegen ernstige meningokokkenziekte aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP Rijksvaccinatie programma (Rijksvaccinatie programma)). Op dit moment zijn kinderen dan ook goed beschermd. Uit promotieonderzoek is gebleken dat deze vaccinatie op de langere termijn minder bescherming geeft doordat de afweerstoffen in het bloed dalen. Om tieners en jongvolwassenen blijvend een goede bescherming tegen deze ziekte te bieden lijkt een extra vaccinatie nodig. De adviesleeftijd voor deze herhalingsvaccinatie ligt tussen 12 en 15 jaar. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Susanne Stoof. Zij promoveert op 12 november 2015 aan de Universiteit Utrecht. Zij heeft haar onderzoek bij het RIVM gedaan.

Meningokokken C-ziekte

De meningokokkenziekte wordt veroorzaakt door een bacterie, de meningokok. Deze bacterie is van mens op mens overdraagbaar door hoesten en niezen. De bacterie bevindt zich gewoonlijk in de neus- keelholte van gezonde mensen zonder ziekteverschijnselen te veroorzaken. Als de meningokok in de bloedbaan of in het zenuwstelsel komt, kan de bacterie ernstige ziektebeelden geven zoals bloedvergiftiging of hersenvliesontsteking. Er bestaan meerdere types van deze bacterie, type C is er één van. De meningokokken C-ziekte kwam rond 2000 vooral voor bij jonge kinderen (0-5 jaar) en tieners/ jongvolwassenen (9-18 jaar).


Invoering vaccinatie

In 2002 is in Nederland de vaccinatie tegen meningokokken C-ziekte in het RVP Rijksvaccinatie programma (Rijksvaccinatie programma) ingevoerd voor kinderen van 14 maanden. In datzelfde jaar is er ook een eenmalige inhaalvaccinatie aangeboden aan kinderen tussen 1 en 19 jaar. De aanleiding voor de invoering van deze vaccinatie was een forse toename van zieke kinderen door meningokokken C in 2000/2001. Door deze inhaalcampagne ontstond er een grootschalige groepsbescherming en zo kregen ook kinderen die niet gevaccineerd werden toch bescherming tegen meningokokken C-ziekte. Het resultaat was dan ook een forse daling van het aantal gevallen van meningokokken C-infecties, die momenteel heel weinig meer voorkomen.  Recent is gebleken dat het beschermende effect van de vaccinatie op 14 maanden na een aantal jaren afneemt, waardoor de groepsbescherming in gevaar kan komen

 

Vaccinstudie

In haar onderzoek heeft Susanne Stoof uitgezocht welke leeftijd het meest geschikt is voor een herhalingsvaccinatie. In een immunologische vaccinstudie bij kinderen van verschillende leeftijden bleek dat 12-15 jaar het meest geschikt lijkt voor de herhalingsvaccinatie. Door deze extra vaccinatie zal de groepsbescherming in tact blijven en de individuele bescherming gewaarborgd blijven. Daarnaast heeft zij de ziektelast van invasieve (als de bacterie in de bloedbaan of zenuwstelsel komt) meningokokkenziekte in Nederland tussen 1999 en 2011 in kaart gebracht. Ook heeft ze het effect van meningokokken C-vaccinatie bij patiënten met jeugdreuma onderzocht.