Hartfalen is een aandoening die de laatste levensfase van veel mensen overschaduwt. Hartfalen ontstaat doordat de pompfunctie van het hart tekort schiet en leidt hoofdzakelijk tot kortademigheid en vocht in de longen en in de benen. Dit kan ertoe leiden dat mensen eerder moe zijn, minder fysieke inspanningen aankunnen, slecht slapen door benauwdheid en niet zelden ook geestelijke problemen krijgen. Al met al boeten mensen met hartfalen in op hun kwaliteit van leven.

Het literatuuronderzoek van het RIVM, aangevuld met gesimuleerde toekomstverkenningen, laat zien dat de meeste mensen met hartfalen deze klachten krijgen als zij ouder zijn dan zeventig jaar. De verwachting is dat het aantal mensen met hartfalen de komende jaren fors zal groeien, tot 195.000 in 2025. De ziekenhuisopnamen en behandeling van mensen met ernstige klachten brengen hoge kosten met zich mee. Al eerder werd berekend dat de kosten van hartfalen in 2007 455 miljoen euro bedroegen. Zestig procent daarvan betrof ziekenhuiskosten.

Levenslang behandelen

Mensen kunnen de kans op hartfalen verminderen door risicofactoren te vermijden, vooral een te hoge bloeddruk en een hartinfarct. De preventieve maatregelen voor hart- en vaatziektes in het algemeen zijn ook effectief om hartfalen te voorkomen (gezonde voeding, bewegen, niet roken, enzovoort). De meeste gezondheidswinst is te behalen door de bloeddruk van mensen met een hoge bloeddruk levenslang onder controle te houden. Mensen met een verhoogd risico op hartfalen, zoals na een hartinfarct of met diabetes, zouden nog intensiever en gerichter begeleid kunnen worden.

Onder artsen neemt de belangstelling voor vroege opsporing van hartfalen toe. Als afwijkingen zouden kunnen worden herkend vóórdat er klachten zijn, zou een aangepaste leefstijl of medicatie hartfalen kunnen uitstellen of zelfs voorkomen. Vooralsnog ontbreekt een geschikte test hiervoor.