Micro-organismen of componenten daarvan in de lucht en de relatie met klachten van de luchtwegen (MARS, S/121012) Cassee, dr. F.R. (Flemming)

Inleiding en motivatie

Het aantal gevallen van astma zal naar schatting in de komende twee decennia verder toenemen met circa 28%. Hieraan zijn ook grote uitgaven in de zorg verbonden. Het is evident dat astmapatiënten sterk reageren met luchtwegklachten op luchtverontreiniging, waaronder fijn stof afkomstig van veehouderijen. Er is ook aangetoond dat er een grote verscheidenheid is aan micro-organismen in de lucht (BioPM, een suspensie van deeltjes met levende micro-organismen of delen daarvan uitgebracht in de lucht) die naast veehouderij ook afkomstig kan zijn van biobrandstoffen of fermentatieprocessen. Er is echter weinig bekend over de bijdrage van deze micro-organismen aan de ernst en omvang van astma en COPD chronic obstructive pulmonary disease (chronic obstructive pulmonary disease).

Doel(en) en onderzoeksvragen

MARS gaat uit van de hypothese dat de in lucht voorkomende micro-organismen en delen daarvan bijdragen aan de initiatie en verergering van luchtwegklachten bij gevoelige groepen. Daarbij staan de volgende vragen centraal: 1) Hebben micro-organismen en microbiële componenten bij de hoeveelheden die kunnen voorkomen in de buitenlucht en afkomstig zijn van veehouderij en verbrandings- / fermentatieprocessen een rol bij ontsteking in de longen? 2) In hoeverre zijn micro-organismen levensvatbaar na verbrandings- en fermentatieprocessen en dan nog in staat om oxidatieve stress en ontstekingen te veroorzaken? 3) In hoeverre kan blootstelling aan BioPM een verstorend effect op de het microbioom van de longen zelf?

Aanpak en methoden

In dit project wordt gebruik gemaakt van celculturen en bloed van patiënten en een diermodel met astmasymptomen in combinatie met verzameld BioPM en in het laboratorium gekweekte micro-organismen om deze vragen te kunnen beantwoorden.

Verwachte resultaten

De resultaten van MARS zullen naar verwachting bijdragen aan onze kennis over de etiologie van aandoeningen van de luchtwegen, in het bijzonder van astma. Daarnaast kunnen handvatten worden aangereikt voor het verminderen of vermijden van besmetting van de bron (productie van veiliger duurzame biobrandstoffen, vermindering van schadelijke emissies van veeteelt en verbetering van biomassa verbranding /vergisting). Bovendien zal inzicht in de biologische processen die de effectiviteit van de gezonde versus gevoelige patiënten voor de effecten van blootstelling aan BioPM  worden verkregen. Dit kan wellicht tot nieuwe preventieve en medische behandeling strategieën leiden. Daarnaast zal de informatie bruikbaar zijn voor beleid gericht op het terugdringen van de meest schadelijke luchtvervuiling in Nederland.

Geplande producten

Wetenschappelijke publicaties, een proefschrift, workshop en website