Inleiding en motivatie

Hormoonverstorende stoffen zijn stoffen die in het milieu zijn aangetroffen en waarvan is aangetoond dat ze onder andere effecten hebben op de vruchtbaarheid en de ontwikkeling van geslachtsorganen van dieren in het wild. De risico’s en de gevolgen van hormoonverstorende stoffen op het functioneren van het milieu zijn nog onzeker en moeilijk te duiden.
De afweging en mogelijke regulering van risico’s van hormoonverstorende stoffen is een complex maatschappelijk probleem, gezien de grote verscheidenheid aan bronnen en daardoor sterk uiteenlopende kosten en baten van activiteiten waarbij deze stoffen vrijkomen. Dit vereist een multidisciplinaire aanpak. Wetenschappelijke, milieubeschermende, politieke, sociologische en economische aspecten spelen een rol in het debat over hormoonverstorende stoffen, dat dan ook met meerdere stakeholders wordt gevoerd. Het debat is op verschillende manieren in een impasse geraakt, aangezien verschillende stakeholders sterk uiteenlopende visies hebben op het onderwerp en er sprake is van veel inconsistente wetenschappelijke literatuur.
Een aantal EU European Union (European Union ) lidstaten heeft éénzijdige beleidsbeslissingen genomen die onderling sterk kunnen verschillen in reikwijdte. De uiteenlopende opinies en manieren om de risico’s te beheersen zijn een prachtige kans om een vergelijkende studie te maken van ‘risk governance’ processen, de daarbij gebruikte informatie, de onderliggende onderbouwing en argumentatie, en de betrokkenheid van stakeholders hierbij in verschillende EU lidstaten.
Om de verschillen tussen landen te evalueren en te duiden wordt een combinatie van concepten ingezet, waaronder het traditionele risk assessment/management paradigma, het ‘mental model’ concept en argumentatietheorie uit de sociale wetenschappen. Het is tegelijkertijd een unieke mogelijkheid om een multidisciplinaire aanpak te ontwikkelen door  inhoudelijke kennis van de risico’s van hormoonverstorende stoffen, inclusief de bijbehorende onzekerheid, te combineren met kennis van sociale wetenshappen op het terrein van risicoperceptie en ‘risk governance’.

Doel(en) en onderzoeksvragen

Het doel van dit project is een systematische vergelijking en evaluatie van de regulering van hormoonverstorende stoffen in een internationale context. Dit stelt ons in staat om de diversiteit in aanpak in risk governance en de onderliggende argumentatie te vergelijken tussen EU lidstaten, inclusief Nederland. In aanvulling hierop zal de rol van het RIVM in het debat over hormoonverstorende stoffen verder worden ingevuld.

Aanpak en methoden

Ontwikkeling van een analytisch denkkader, gebaseerd op bestaande modellen om een systematische vergelijkende analyse te maken van gebruikte informatie, denkmodellen en argumentatie en een analyse van de rol en betrokkenheid van stakeholders.
Literatuuronderzoek en interviews met stakeholders op het gebied van hormoon verstorende stoffen, inbedding van het risk governance model van Renn and Graham (2005), stakeholder workshops, analyse van rollen, acties en interacties van stakeholders worden voorzien.

Verwachte resultaten

Analytisch denkkader raamwerk om de risk governance aanpak in verschillende EU lidstaten te vergelijken.  Integrale analyse van het debat over hormoonverstorende stoffen binnen de context van risk governance. Input voor het politieke debat over vergelijking van risico’s, risicoperceptie en risk governance, specifiek voor hormoonverstoring en meer algemeen voor risicofactoren op (inter)nationaal niveau. Ondersteuning voor adviserende instituten als RIVM met betrekking tot hun rol in dit type debat en hoe zij hun vaardigheden in het hanteren van complexe risicoproblemen kunnen verbeteren, zowel in termen van kwaliteit als efficiëntie.

Geplande producten

Wetenschappelijke publicaties, workshopverslagen, proefschrift.