Instrumenten voor het peilen van maatschappelijke beleving tijdens milieu-incidenten, (INSTRUMAMI,), Govers, drs. M.C.H. (Margit) Dit onderzoek richt zich op het ontwikkelen van een toolbox met instrumenten en bijbehorende praktische informatie voor het efficiënt, laagdrempelig en aantrekkelijk in kaart brengen van de maatschappelijke beleving rondom een milieu-incident of (dreigende) -crisis.

Dit onderzoek richt zich op het ontwikkelen van een toolbox met instrumenten en bijbehorende praktische informatie voor het efficiënt, laagdrempelig en aantrekkelijk in kaart brengen van de maatschappelijke beleving rondom een milieu-incident of (dreigende) crisis.

Aanleiding en motivatie

De publieke opinie en kennis van wat er leeft in de maatschappij worden steeds belangrijkere factoren in het werk van het RIVM. Niet alleen om efficiënter te communiceren maar ook om onderzoeksvragen beter te laten aansluiten bij de behoeften van belanghebbenden. Dit speelt zeker ten tijde van crises of incidenten, zoals bij de casus Rubbergranulaat binnen het domein Milieu en Veiligheid (M&V). Daarbij bleken er weinig evidence based of in de praktijk beproefde instrumenten te zijn voor het peilen van de maatschappelijke beleving en er waren intern veel vragen over de toegevoegde waarde van die instrumenten voor het uitvoeren van onderzoek of het inrichten van communicatie. Daarnaast ging veel tijd verloren aan het organiseren van praktische zaken rondom het inzetten van de instrumenten.

Doel(en)

Het doel van dit onderzoek is een infrastructuur creëren (in de vorm van een toolbox) voor het efficiënt, laagdrempelig en aantrekkelijk in kaart brengen van de maatschappelijke beleving rondom een milieu-incident of (dreigende) -crisis. Daarmee kunnen RIVM’ers bij een volgend incident de meest geschikte activiteiten snel en efficiënt starten, met de garantie dat de te investeren capaciteit en kosten leiden tot meerwaarde voor onderzoek en communicatie van het RIVM/M&V.

Strategische en innovatieve aspecten

De invloed van kennis over maatschappelijke beleving speelt nog onvoldoende expliciet een rol binnen onderzoek en besluitvorming in een crisissituatie, met name op het gebied van milieu. Met behulp van de toolbox kan het RIVM/M&V tijdwinst behalen bij een volgende crisis, sneller evidence based instrumenten inzetten en beter onderbouwde keuzes maken. Dat maakt beter onderzoek, betere communicatie en een efficiëntere inzet van mensen en middelen mogelijk. Vragen en zorgen uit de maatschappij kunnen tijdig worden meegenomen in de onderzoeksopzet en kunnen beter worden geadresseerd in de communicatie. Verwachtingen met betrekking tot onderzoek en/of de rol van het RIVM kunnen beter worden gemanaged. Het RIVM beschikt over aantoonbare kennis over de beleving van de maatschappij met betrekking tot bepaalde onderwerpen. Uiteindelijk draagt dit bij aan het vertrouwen in het RIVM als trusted advisor en aan de missie en visie van het RIVM zoals verwoord in het programma RIVM2020.

Aanpak en methoden

  1. Inventarisatie van instrumenten voor peiling van maatschappelijke beleving, op basis van literatuuronderzoek en interviews binnen het RIVM (5 casussen).
  2. Beoordeling welke instrumenten voor het RIVM/M&V bruikbaar zijn aan de hand van op te stellen criteria. De instrumenten worden vervolgens gekoppeld aan die criteria en daarnaast koppelen we dezelfde criteria aan de geclassificeerde incidenten/crises (uit eerder onderzoek): hoe belangrijk is een criterium bij een specifiek type incident of crisis? (In workshops)
  3. Per instrument verzamelen we praktische informatie zoals procesbeschrijvingen, checklists en contactinformatie. En daarnaast praktische inzichten over hoe de data die met de verschillende instrumenten zijn opgehaald, kunnen worden gecombineerd en/of toegepast in strategische en tactische (communicatieve) keuzes rondom het incident of de crisis.
  4. Keuze toolbox: op welke manier kan de informatie over de instrumenten het beste kan worden aangeboden en geïmplementeerd binnen de organisatie?
  5. Ontwikkeling en implementatie toolbox.
  6. Toepassing toolbox in de praktijk (bij eerstvolgende incident), monitoring toepassing en evaluatie.
  7. Verder inbedden in de organisatie en kennis delen.

Verwachte resultaten en producten

  • Rapport literatuuronderzoek
  • Overzicht met selectie van instrumenten te gebruiken binnen RIVM/M&V inclusief criteria/onderbouwing
  • Toolbox met instrumenten en bijbehorende praktische informatie
  • Diverse activiteiten tbv ‘promotie’ en implementatie (koude fase)
  • Publicatie met overzicht in te zetten instrumenten