logo Rijksoverheid
  

Nieuwsbrief bevolkingsonderzoeken naar kanker

Jaargang 9, Editie 1, 28 januari 2021

• Algemeen
• Bevolkingsonderzoek Borstkanker
• Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker
• Bevolkingsonderzoek Darmkanker

Algemeen

COVID-19 en de bevolkingsonderzoeken naar kanker
Het uitgangspunt voor de bevolkingsonderzoeken blijft om ze zo goed mogelijk door te laten gaan. Ondanks de druk door de COVID-19-pandemie. De drie bevolkingsonderzoeken naar kanker gaan dan ook gewoon door, in nauwe aansluiting en afstemming met de zorg. U leest in deze nieuwsbrief een toelichting over de voortgang per bevolkingsonderzoek.

Uniformering uitvoeringskaders
In 2020 zijn de uitvoeringskaders van de drie bevolkingsonderzoeken naar kanker geüniformeerd. De actuele versie van het uitvoeringskader voor het bevolkingsonderzoek darmkanker is ook vertaald naar het Engels en is online beschikbaar. 

De vertalingen van de uitvoeringskaders van bevolkingsonderzoek borstkanker en baarmoederhalskanker volgen op korte termijn.

Wachtkamerschermen ook in 2021
Het RIVM heeft vorig jaar voor elk bevolkingsonderzoek een animatie ontwikkeld. Die animatie is voor op wachtkamerschermen bij zo’n 2600 huisartspraktijken. Het zijn korte filmpjes van 20 seconden, waarin de essentie van het bevolkingsonderzoek wordt uitgelegd. Ook in 2021 zijn deze filmpjes te zien op de wachtkamerschermen.

Bevolkingsonderzoek Borstkanker

Toestroom gaat door
We screenen per dag ongeveer 80% van het aantal vrouwen vergeleken met het aantal voor de COVID-19 pandemie. Ziekenhuizen gaven aan dat zij de toestroom aan verwijzingen nog kunnen verwerken.

Dagcapaciteit goed benut
Er leken eind december iets minder cliënten een afspraak te maken. Het is niet te zeggen of dat door de feestdagen kwam of door mogelijke angst voor COVID-19. We hebben extra uitnodigingen gestuurd. Dat zorgt ervoor dat we de beschikbare dagcapaciteit goed benutten, namelijk voor meer dan 95%.

Goede opkomst
Door het open uitnodigen, sinds half 2020, zijn er nauwelijks no shows. De opkomst ligt ongeveer 8 tot 10% lager dan voor de pandemie. In 2019 was de opkomst 76% en najaar 2020 lag die op 66 tot 68%.
 

Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker

Veilig naar de huisarts of een zelfafnameset
Met alle coronamaatregelen kunnen vrouwen veilig een uitstrijkje laten maken bij de huisarts. Vrouwen kunnen ook een zelfafnameset aanvragen. Bijvoorbeeld als ze niet terecht kunnen bij de huisarts. Of als zij het niet prettig vinden om in deze tijd de huisartsenpraktijk te bezoeken. Dit staat in de uitnodigingsbrief.

Deelnamecijfers vergelijkbaar met situatie voor COVID-19
De screeningsorganisaties versturen nu 120% van de normale aantallen uitnodigingen. De achterstand door de tijdelijke stop in het voorjaar van 2020 wordt langzaam maar zeker ingelopen. We zien vergelijkbare deelnamecijfers als voor de COVID-19-pandemie. Er is voldoende capaciteit in de zorg voor het vervolgonderzoek bij doorverwijzing.

Hoge waardering vernieuwde scholingen cervixscreening
Begin vorig jaar is de vernieuwde scholing cervixscreening gelanceerd. Het landelijk, geaccrediteerd scholingsprogramma is nu nog beter afgestemd op de behoeften en leerwensen van doktersassistenten. De interactieve basisscholing bestaat uit 2 workshops en is vooral interessant voor doktersassistenten die willen gaan uitstrijken of hier onlangs mee gestart zijn. De vervolgscholing is bedoeld voor meer ervaren doktersassistenten. Er kan gekozen worden uit 6 verschillende workshops.

Uit de evaluaties blijkt dat de deelnemers zeer tevreden zijn over de scholingen. De basisscholingen worden gemiddeld gewaardeerd met een 8,8 en de vervolgscholingen met een 9,0. De scholingen zijn zorgvuldig tot stand gekomen door het scholingsteam cervixscreening van bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker in nauwe samenwerking met ketenpartners o.a. NHG, NVOG, NVDA en laboratoria.

Momenteel bieden we, i.v.m. covid-19, de scholingen alleen als Webinar aan. Zodra het weer mogelijk is bieden we dit ook weer landelijk op locatie aan, naast de webinars. Kijk hier voor meer informatie.

Praatkaart HPV
Olijf – netwerk voor vrouwen met gynaecologische kanker - heeft samen met NFK en Pharos een praatkaart over HPV ontwikkeld. Deze praatkaart bevat begrijpelijke informatie en kan worden gebruikt in gesprek tussen zorgverlener en patiënt.

Bevolkingsonderzoek Darmkanker

Extra uitnodigingen in januari
In december boden de coloscopiecentra vanwege de feestdagen minder capaciteit. Gelukkig zien we dat zij in januari weer voldoende aanbieden om extra uitnodigingen te versturen (105%). Ondanks dat een aantal coloscopiecentra gesloten zijn door de COVID-19-pandemie.

Terugkijken op deelname in 2020
Terugkijkend op 2020 zien we dat de deelnamegraad niet afwijkt van de deelnamegraad voor de coronacrisis. 14,9% (ongeveer 330.000 mensen) van de beoogde doelgroep is uiteindelijk niet uitgenodigd. 56,8% van de uitgenodigde cliënten viel binnen het interval van 22 tot 26 maanden. En ruim 90% is alsnog binnen 28 maanden uitgenodigd.