logo Rijksoverheid
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu - Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 

Nieuwsbrief COVID-19-vaccinatie

Jaargang 2, Editie 23, 21 mei 2021

Nieuwsbrief voor professionals betrokken bij COVID-19-vaccinatie
• Voortgang vaccinatiecampagne COVID-19
• Voorbereiding grootschalige vaccinatie
• Advies Gezondheidsraad
• 7 doses vaccin uit flacon BioNTech/Pfizer met Vernacare naald en SJJ naald-spuit combinatie
• Veelgestelde vragen
› Is een laag lichaamsgewicht reden voor een aanpassing in de dosis van het vaccin?
› Kan er tijdens de zwangerschap tegelijk gevaccineerd worden met een COVID-19-vaccin en het maternale kinkhoestvaccin?
› Kan er tijdens de zwangerschap tegelijk Anti-D en COVID-19-vaccinatie worden toegediend?
• Update uitvoeringsrichtlijn COVID-19-vaccinatie
• Bijwerkingen
• Publiekscommunicatie
› Des- en misinformatiefolder
› Uitlegprikafspraak.nl
› Informatiekaarten
› Keuzehulp
 

Voortgang vaccinatiecampagne COVID-19

Vanaf deze week worden mensen geboren in 1963, 1964, 1965 en 1966 uitgenodigd voor vaccinatie tegen COVID-19. Zij worden door de GGD gevaccineerd met het vaccin van BioNTech/Pfizer of Moderna. Ook thuiswonende 16-18-jarigen met medisch hoog-risico worden deze week uitgenodigd voor vaccinatie en zullen door de GGD gevaccineerd worden met het vaccin van BioNTech/Pfizer. Momenteel is deze groep, samen met de 16-18-jarigen in instellingen, de enige uitzondering op de leeftijdsgrens van het vaccinatieprogramma, dat in principe ingezet wordt vanaf 18 jaar oud.

Het ministerie van VWS, huisartsen, ziekenhuizen, apothekers, gemeenten, GGD’en en gemeenschappen zetten zich extra in voor het bereiken en informeren van mensen die nog twijfelen over vaccinatie tegen COVID-19. De gezamenlijke aanpak richt zich onder andere op mensen die laaggeletterd zijn of de Nederlandse taal niet goed machtig zijn, een migratieachtergrond hebben of van wie geen woonadres bekend is. Zo is er extra aandacht voor onder andere arbeidsmigranten, dak- en thuislozen en ongedocumenteerden.

 

Op 10 mei startte het RIVM een omvangrijk onderzoek, de Vaccinatiestudie Corona (VASCO), naar de effectiviteit op de lange termijn van de verschillende COVID-19-vaccins in Nederland. Iedereen die in Nederland woont en tussen de 18 tot 85 jaar oud is, kan aan het onderzoek deelnemen en zich hier aanmelden.

 
 

Voorbereiding grootschalige vaccinatie

De GGD’en bereiden zich voor op grootschalige vaccinatie in het tweede kwartaal. De minister van VWS heeft de GGD’en gevraagd om zich te richten op een aanvullende verhoging van de maximale capaciteit, naar rond de 2 miljoen vaccinaties per week vanaf begin juni. Zij zullen daarmee de rol van de huisartsen bij het vaccineren van de groep 18- tot 60- jarigen overnemen. Het aantal vaccinatielocaties van de GGD zal de komende weken naar verwachting worden uitgebreid van ruim 100 naar ruim 140 locaties. Daarnaast heeft de minister ziekenhuizen gevraagd zich voor te bereiden om bij te kunnen springen voor het geval de situatie zich voordoet waarin de vaccinatiecapaciteit bij de GGD niet voldoende is voor het aantal beschikbare vaccins. Tot slot zijn de huisartsen gevraagd zich in te zetten op de vaccinatie-locaties van de GGD’en en daar bij te dragen aan de verschillende medische functies die vervuld moeten worden.

 

Advies Gezondheidsraad

Eerder adviseerde de Gezondheidsraad om een periode van 12 weken aan te houden tussen de eerste en de tweede vaccinatie met het AstraZeneca-vaccin. Inmiddels is er meer vaccin beschikbaar. De Gezondheidsraad heeft zich daarom opnieuw gebogen over de vraag wat het optimale interval is tussen de twee doses. De Gezondheidsraad stelt vast dat dit op basis van wetenschappelijke gegevens niet goed te zeggen is. Zij adviseert daarom het interval volgens de productinformatie aan te houden: tussen 4 en 12 weken.
Op basis van dit advies heeft het ministerie van VWS besloten om het interval tussen de eerste en tweede vaccinatie voor het AstraZeneca-vaccin waar mogelijk zoveel mogelijk te verkorten binnen de ruimte die de bijsluiter hiervoor biedt (interval van 4-12 weken). Voor de praktijk betekent dit dat een interval van 6-14 weken kan worden aangehouden.

De Gezondheidsraad acht het waarschijnlijk dat vaccinatie tegen COVID-19 in meer of mindere mate bijdraagt aan het voorkomen van infecties bij anderen. Op basis van de studies die tot nu toe gedaan zijn, is het echter niet duidelijk in welke mate en onder welke omstandigheden vaccinatie virusoverdracht kan tegengaan en welke factoren hierop van invloed zijn. Hiervoor is meer onderzoek nodig, aldus de Gezondheidsraad.

 

7 doses vaccin uit flacon BioNTech/Pfizer met Vernacare naald en SJJ naald-spuit combinatie

Het Comirnaty®-vaccin (BioNTech/Pfizer) is geregistreerd voor 6 doses uit een flacon. Door gebruik te maken van low dead space volume naalden en/of spuiten is het mogelijk om 7 doses van 0,3 ml uit een flacon te halen. Omdat er minder of geen dood volume is in de spuit of naald gaat er minder vaccin verloren.

Het is mogelijk om 7 doses uit een vial te halen door gebruik te maken van de door RIVM geleverde

  1. SJJ naald-spuit combinatie: met deze combinatie dient tot het streepje bij 0,3 ml opgetrokken te worden. Voor de werkinstructie klik hier;

    of
     
  2. Vernacare naalden in combinatie met de BD Plastipak- dan wel Sol-M spuiten. Met deze combinaties volstaat het om tot het streepje bij 0,27 ml op te trekken. Voor de werkinstructie klik hier.

Omdat de Vernacare naald de conus van de spuit opvult is er minder dood volume in de spuit waardoor je minder vaccin uit de flacon hoeft op te trekken om toch 0,3 ml in te spuiten. Immers, normaal blijft er 0,03-0,05 ml vloeistof achter in de conus die je vervolgens weggooit.
Bij gebruik van de genoemde naalden is het daarom voldoende om vaccin op te trekken in de spuit tot het streepje bij 0,27 ml. Met deze werkwijze wordt nog steeds 0,3 ml vaccin toegediend aan de client want er blijft bijna niets meer achter in de spuit-naaldcombinatie.

Voor mensen met een dikkere bovenarm, waarbij een langere naald gebruikt moet worden die de conus van de spuit niet vult, geldt bovengenoemde werkwijze niet. Bij deze naalden moet de toediening van een dosis van 0,3 ml gewaarborgd blijven door vaccin op te trekken in de spuit tot het streepje bij 0,3 ml.

 

Veelgestelde vragen

Is een laag lichaamsgewicht reden voor een aanpassing in de dosis van het vaccin?

Nee, het normale vaccinatieschema dient te worden aangehouden. Bij een vaccin gaat het om het aanzetten van het immuunsysteem tot een afweerreactie. Deze reactie wordt bepaald door de rijpheid en werking van het immuunsysteem en niet (zoals bij andere geneesmiddelen) door de hoeveelheid toegediende stof en de verdeling daarvan over het lichaam.

Kan er tijdens de zwangerschap tegelijk gevaccineerd worden met een COVID-19-vaccin en het maternale kinkhoestvaccin?

 

Nee, er wordt geadviseerd om een minimaal interval van 7 dagen te hanteren tussen beide vaccins. Dit heeft voornamelijk te maken met de beoordeling van eventuele bijwerkingen of allergische reacties. Zie ook: COVID-19-vaccinatie | LCI richtlijnen (rivm.nl).

 

Kan er tijdens de zwangerschap tegelijk Anti-D en COVID-19-vaccinatie worden toegediend?

Ja, Anti-D (rhesus-D-immunoglobuline) is geen vaccin en de antistoffen in rhesus-D-immunoglobuline beïnvloeden de werking van het COVID-19-vaccin niet (COVID-19-vaccin is geen levend vaccin). Anti-D en COVID-19-vaccin kunnen dus simultaan gegeven worden. Zie ook: Veel gestelde vragen over vaccinatie coronavirus - de Verloskundige (KNOV).

 

Update uitvoeringsrichtlijn COVID-19-vaccinatie

De uitvoeringsrichtlijn COVID-19-vaccinatie 2021 is aangepast. Kijk steeds naar de laatste versie van de richtlijn die beschikbaar is op de website. In paragraaf 1.3 staan de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de voorgaande versie, zie ook voor kleinere tussentijdse wijzigingen het kopje Versiebeheer (aan het einde van de richtlijn).

 

Bijwerkingen

Bijwerkingencentrum Lareb heeft een nieuwe update geplaatst over de meldingen van vermoede bijwerkingen bij coronavaccins en die door deskundigen bekeken zijn tot en met 9 mei.

 

Publiekscommunicatie

Des- en misinformatiefolder

 

Het ministerie van VWS heeft een algemene des- en misinformatie-folder gemaakt die mensen helpt bij het maken van onderscheid tussen juiste en onjuiste berichten. Deze folder kan gedrukt en ingezet worden in regio’s, gemeenten of wijken waar onjuiste informatie over vaccineren ‘huis-aan-huis’ verspreid wordt. Het drukklare bestand van deze folder is hier te vinden

 

Uitlegprikafspraak.nl

Om mensen te helpen heeft Stichting Digisterker, op verzoek van de GGD GHOR Nederland, een voorlichtingsdemo ontwikkeld met uitleg over het maken van een online vaccinatieafspraak.

Informatiekaarten

 

Op informatiekaarten worden veel gestelde vragen over vaccinatie op een eenvoudige manier uitgelegd. Er zijn nu informatiekaarten over bijwerkingen, zwangerschap en de keuze voor vaccinatie. De kaarten worden ook vertaald in het Engels, Duits, Frans, Pools, Turks en Arabisch. De kaarten zijn in de communicatietoolkit coronavaccinatie beschikbaar als pdf en als drukbestand zodat je ze ook zelf kan inzetten.

 

Keuzehulp

Voor mensen die vragen of twijfels over het coronavaccin hebben, hebben TNO en het RadboudUMC een keuzehulp ontwikkeld. Met deze keuzehulp kunnen mensen voor zichzelf op een rij zetten wat voor hen belangrijk is.

 
Wil je ook deze nieuwsbrief ontvangen? Meld je aan via deze knop!

Redactie:

Implementatie vaccinaties,
Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI).

Burgers kunnen hun vragen stellen via het publieksinformatienummer 0800-1351.