logo Rijksoverheid
 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu - Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 

RVP Nieuws

Jaargang 20, Editie 15, 21 december 2023

 

Kinkhoest: terug van weggeweest

Het aantal meldingen van kinkhoest neemt toe (zie figuur 1 en 2). Tussen april 2020 en september 2023 was er weinig kinkhoest, zeer waarschijnlijk door alle maatregelen om de COVID-19-pandemie te stoppen. De incidentie van kinkhoestmeldingen ligt het hoogst onder jonge zuigelingen (donkerblauwe lijn in figuur 1). Deze ligt wel lager dan voor de COVID-19-pandemie (oranje lijn in figuur 2). Mogelijk komt dit door de invoering van de maternale DKT-vaccinatie vanaf eind 2019. De opkomst hiervan werd voor 2022 op minimaal 64% geschat. Onder andere uit onderzoek in het Verenigd Koninkrijk, waar de vaccinatie al sinds oktober 2012 wordt aangeboden, is gebleken dat deze vaccinatie ongeveer 90% effectief is in het voorkomen van kinkhoest door infectie met B. pertussis bij zuigelingen tot de leeftijd van 3 maanden. Ook het RIVM schat de effectiviteit op dit moment rond de 90%. De meesten (31/35, 89%) van de moeders van zuigelingen van 0-3 maanden oud die in 2023 met kinkhoest werden gemeld, hebben zich tijdens de zwangerschap niet laten vaccineren.

Zuigelingen van gevaccineerde moeders zijn goed beschermd tegen kinkhoest door de kinkhoest-specifieke antistoffen die zij tijdens de zwangerschap van hun moeder hebben gekregen. Als er kinkhoest in de omgeving voorkomt, is eerder starten met vaccineren dan volgens hun schema (2-3-5-11m of 3-5-11m) gepland staat, niet nodig.
Kinderen van ongevaccineerde moeders krijgen hun 1e DKTP-Hib-HepB vaccinatie zo snel mogelijk na de leeftijd van 6 weken.
Figuur 1. Incidentie van kinkhoestmeldingen, per maand (cumulatief) en per leeftijdsgroep, Nederland, 2023 (t/m 11 december). Bron: Osiris.
Figuur 2. Incidentie van kinkhoestmeldingen, per jaar en per leeftijdsgroep, Nederland, 2005-2023 (t/m 11 december). Bron: Osiris.
 

RVP-richtlijn Uitvoering 2024

De RVP-richtlijn Uitvoering 2024 wordt aan het eind van dit jaar op de website gepubliceerd. Deze vervangt de versie 2023.
De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen staan in paragraaf 1.2. Het betreft onder andere de volgende aanpassingen:
  • Begin 2024 wordt de rotavirusvaccinatie voor zuigelingen geboren vanaf 1 januari 2024 ingevoerd. De richtlijn voor deze nieuwe vaccinatie is in een  addendum van de RVP-richtlijn beschreven en is sinds oktober 2023 beschikbaar. Informatie over dit vaccin is in de hele richtlijn verwerkt. Meer informatie over de rotavirusvaccinatie vind je op de pagina ‘Rotavirusvaccinatie – informatie voor professionals'.
  • Nu zwangeren vanaf 22 weken zwangerschap in het griepseizoen de griepvaccinatie aangeboden krijgen, is de term ‘22 wekenprik’ vervangen door DKT-vaccinatie.
  • Addendum HPV-vaccinatie voor de tieners tot 18 jaar is vervallen, omdat de inhaalcampagne tot 18 jaar in 2023 is afgerond. De jongeren uit de cohorten die in 2023 zijn uitgenodigd (2005, 2007, 2010, 2011, 2013) krijgen indien nodig in 2024 nog wel een uitnodiging om de vaccinatieserie af te maken bij de JGZ.
  • Addendum HPV18+ vaccinatiecampagne is in aangepaste vorm nog aanwezig, omdat de jongvolwassenen (geboortecohorten 1996 t/m 2003) tot 1 juni 2024 de mogelijkheid krijgen om de serie af te maken. Cohorten 2004 en 2005 zijn oorspronkelijk uitgenodigd door de JGZ. Jongvolwassenen uit cohort 2005 krijgen nog een uitnodiging voor het afmaken van de serie via de JGZ. Spijtoptanten uit cohorten 1996 t/m 2005 die zichzelf bij de GGD/HPV18+ melden, mogen ook een HPV-vaccinatie toegediend krijgen.
  • De vier wijzigingen van het vaccinatieschema die de Gezondheidsraad geadviseerd heeft, gelden vanaf 2025, conform besluit van VWS. Eén wijziging heeft nu al consequenties voor het geboortecohort 2024. Deze zuigelingen krijgen de eerste revaccinaties DKTP-Hib-HepB en Pneu op de leeftijd van 12 maanden in plaats van op de leeftijd van 11 maanden.

Levering rotavirusvaccin

In januari wordt het Rotarix®-vaccin uitgeleverd aan de JGZ-locaties. Zorgen jullie voor voldoende koelkastcapaciteit?

Save-the-date webinar rotavirusvaccinatie

Op dinsdag 13 februari 2024 organiseert het RIVM samen met MedischeScholing.nl en diverse beroepsverenigingen een gratis geaccrediteerd webinar over de rotavirusvaccinatie. Met deze scholing geven we jeugdartsen en -verpleegkundigen, kinderartsen en -verpleegkundigen, huisartsen, gynaecologen, verloskundigen en artsen infectieziektebestrijding handvatten voor vragen die zij van (aanstaande) ouders kunnen krijgen in de spreekkamer. Informatie over het webinar Vaccinatie tegen rotavirus vind je op de website van MedischeScholing.nl.
 

E-learning RVP-richtlijn Uitvoering 2023

Via de website van de NSPOH kun je de e-learning ‘RVP-richtlijn Uitvoering 2023’ volgen. In de e-learning worden de volgende onderwerpen behandeld:
  • Schema’s bij Small-for-gestational-age (SGA) en foetale groei vertraging (FGR).
  • Veiligheid en bijwerkingen van vaccinaties.
  • Maternale DKT-vaccinatie in relatie tot reisvaccinaties en de bescherming tegen tetanus.
  • Afwijkende schema’s, vooral rondom polio en HPV.
 

Artikel in Flair

In de Flair verschijnt deze week een artikel over vaccineren. Het artikel is gemaakt in opdracht van het RIVM en gaat in op het RVP in het algemeen, met als aandachtspunt de kinkhoestvaccinatie voor zwangeren. Je kunt het artikel ook online lezen. 
De medewerkers van het Rijksvaccinatieprogramma wensen je fijne feestdagen en een gezond 2024.
 

Redactie
RVP Communicatie
rvpcommunicatie@rivm.nl