Wat is het risico op besmetting met het poliovirus in het oostelijk deel van de Westerschelde?

Het risico op besmetting met het poliovirus is heel klein. Sinds de lozing in de rivier de Laan is de concentratie zoveel verdund dat het water op zich geen gevaar vormt. Schelpdieren filteren het water en daarbij blijft het virus achter in de dieren. De hoeveelheid virus kan dan hoger zijn in de schelpdieren dan in het water. Ook dan is de kans om besmet te raken nog erg klein.
Maar in Nederland zijn we erg voorzichtig als het gaat om polio. Langs de Westerschelde liggen een aantal gemeenten met een lage vaccinatiegraad waar veel kinderen niet beschermd zijn tegen ziekten zoals polio. Als het poliovirus in zo’n gemeenschap komt, is er grote kans dat veel mensen ziek worden. Het poliovirus kan kinderverlamming veroorzaken.

Wat moet ik doen als ik toch onverhitte schelpdieren heb gegeten uit dit gebied?

De kans op infectie met poliovirus door het eten van enkele onverhitte schelpdieren is erg klein. Bovendien zijn de meeste mensen in Nederland gevaccineerd en daardoor beschermd tegen ziekteverschijnselen door polio. Om verspreiding van het virus tegen te gaan is goede toilet- en hoesthygiëne belangrijk.

Kan ik nog wel schelpdieren uit de winkel of restaurant eten?

Ja, dat kan zonder risico op besmetting met het poliovirus. Er geldt een verbod op commerciële kweek van schelpdieren in de Westerschelde. Schelpdieren die in winkels of restaurants te koop zijn komen uit andere delen van Zeeland. Deze gebieden worden niet of veel minder blootgesteld aan het poliovirus. Door het eten van deze schelpdieren kunt u niet besmet raken met het poliovirus.

Kan ik nog wel vis, schaaldieren en zeegroenten uit het oostelijk deel van de Westerschelde eten?

Ja, dat kan zonder risico op besmetting met het poliovirus. Schelpdieren filteren water waardoor het poliovirus zich in deze organismen kan ophopen. Bij vissen, schaaldieren en zeegroenten is dat niet het geval.

In België gelden geen adviezen om besmetting te voorkomen, waarom wel in Nederland?

Het RIVM is erg alert op mogelijke poliobesmettingen in Nederland. In tegenstelling tot België wonen er in Nederland veel mensen die zich niet laten vaccineren tegen ziekten zoals polio in de buurt van elkaar. Als er veel mensen bij elkaar in de buurt wonen die onbeschermd zijn, is de groepsimmuniteit laag. Komt het poliovirus in zo’n gemeenschap, dan kunnen snel veel mensen ziek worden.

Bekijk een filmpje over groepsimmuniteit

Ik ben gevaccineerd, mag ik dan wel onverhitte schelpdieren eten?

Het RIVM en de NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) raden ook gevaccineerde mensen aan alleen verhitte schelpdieren te eten. Mensen die gevaccineerd zijn binnen het RVP Rijksvaccinatie programma (Rijksvaccinatie programma) worden niet ziek van dit virus maar kunnen het wel bij zich dragen en verder verspreiden. De kans daarop is veel kleiner dan bij ongevaccineerde mensen, maar wel aanwezig.

Ik ben niet gevaccineerd, moet ik mij zorgen maken?

De kans om besmet te raken met het poliovirus is heel klein, zeker wanneer u zich aan de voedingsadviezen houdt. Maakt u zich toch zorgen, dan kunt u zich als u dat wilt alsnog laten vaccineren tegen polio. Kinderen onder de 18 jaar kunnen hiervoor terecht bij de lokale Jeugdgezondheidszorg. Mensen die ouder zijn dan 18 kunnen hiervoor bij hun huisarts terecht.

Welke maatregelen neemt de overheid?

De overheid geeft een lokaal advies voor mensen die zelf schelpdieren rapen ten oosten van de lijn Kruiningen – Perkpolder in de Westerschelde. Mensen worden gewaarschuwd via lokale media en eventueel met borden op de locaties waar mogelijk schelpdieren worden geraapt.

Tot op dit moment is er nog geen poliovirus aangetroffen in het oostelijk deel van de Westerschelde. Of er daadwerkelijk poliovirus in de daar geraapte schelpdieren terecht komt zal door het RIVM worden onderzocht.

Het RIVM neemt de locatie Zeeland op in het monitoringssysteem van poliovirus in het rioolwater in Nederland. Zo kan een eventuele introductie van het poliovirus snel opgemerkt worden.