De meeste mensen die besmet raken met poliovirus, hebben geen klachten, of milde klachten die op griep lijken en vanzelf weer verdwijnen. Soms krijgen mensen ernstige klachten. Door een ontsteking aan het ruggenmerg en soms ook de hersenstam kan de patiënt verlamd raken en/of hersenvliesontsteking krijgen. Als dat gebeurt, kunnen ook de ademhalingsspieren worden aangetast. Daardoor kunnen mensen overlijden.

Welke mensen kunnen erg ziek worden van polio? 

Iedereen die minder dan drie inentingen heeft gehad tegen polio, kan polio krijgen. Sommige mensen hebben meer kans op verlamming:

• oudere personen. Hoe ouder iemand is, hoe groter de kans op verlamming
• jongens die nog niet in de puberteit zijn
• zwangeren
• mensen met een zwak immuunsysteem
• mensen die zich binnen 24 tot 48 uur na de besmetting zwaar lichamelijk hebben ingespannen
• mensen die binnen een tot vier weken na de besmetting een injectie in een spier hebben gehad
• mensen bij wie de keel- of neusamandelen verwijderd zijn

Hoe krijg ik polio?

Polio is een besmettelijke ziekte. Iemand kan besmet raken via de ontlasting van een besmet persoon. Het virus komt dan na het toiletbezoek op de handen terecht. En via de handen komt het virus uiteindelijk in de mond terecht. Mensen kunnen elkaar soms ook besmetten via de mond, bijvoorbeeld door te niezen, hoesten, praten of schreeuwen. 

De tijd tussen besmet raken en ziek worden is 3 tot 35 dagen. Meestal is dit 7 tot 14 dagen.

Hoe voorkom ik polio? 

Met een vaccinatie bent u goed beschermd tegen polio. Deze vaccinatie zit sinds 1957 in het Rijksvaccinatieprogramma. Baby’s krijgen drie prikken met bescherming tegen polio. Daarna krijgen kinderen op 14-jarige leeftijd nog een prik tegen polio.

Vaccinatie beschermt u tegen alle drie de soorten van het poliovirus. Waarschijnlijk zo lang als u leeft. Heeft u een infectie met het poliovirus gehad? Dan bent u beschermd tegen het type poliovirus dat u heeft gehad. De andere twee typen kunt u nog wel krijgen als u niet gevaccineerd bent.

Iedereen die in contact komt met het poliovirus, kan anderen besmetten. Goede hygiëne is dan heel belangrijk om besmetting te voorkomen. Door uw handen te wassen zorgt u dat het virus niet via de handen in de mond komt. Zorg voor een schoon toilet en hoest en nies in een papieren zakdoek.

Is polio te behandelen?

Er is geen behandeling tegen het poliovirus. Het lichaam moet het virus zelf opruimen. Wel zijn er behandelingen voor mensen die door polio verlamd zijn geraakt. Soms moeten zij de rest van hun leven kunstmatig beademd worden. Ook krijgen patiënten soms fysiotherapie, maar vaak herstellen ze hier maar gedeeltelijk door. Ongeveer 20% tot 30% van de patiënten krijgt jaren na de besmetting opnieuw klachten. Denk aan spierzwakte, spierpijn, vermindering van spierweefsel en vermoeidheid. Dit heet het post-poliosyndroom.

Hoe vaak komt polio voor in Nederland?

Polio komt niet meer voor in Nederland. De laatste uitbraak was in 1992-1993 onder personen die niet gevaccineerd waren. Toen zijn er 71 mensen met polio gemeld en zijn er 2 mensen overleden. Voordat mensen zich konden laten vaccineren tegen polio, kwam de ziekte vaak voor. Ook overleden er veel mensen aan. Sinds de vaccinatie in 1957 is ingevoerd, is dit aantal sterk gedaald. Sinds 1994 zijn er geen poliogevallen meer gemeld in Nederland.

Zie voor meer informatie en bronvermelding de LCI-richtlijn Poliomyelitis anterior acuta.