Campylobacter is een bacterie die voorkomt in de darmen van dieren. Mensen kunnen via dieren en voedsel besmet raken en een maag-darminfectie krijgen.

Wat is campylobacter? 

Campylobacter is een bacterie die voorkomt in de darmen van dieren. Er is een aantal soorten, waarvan de meest voorkomende Campylobacter jejuni en Campylobacter coli zijn.

Wat zijn de klachten bij een campylobacterinfectie?

Als er klachten ontstaan begint dat meestal met onder meer diarree, buikpijn (hevige buikkrampen), moeheid en koorts, gemiddeld 3 dagen na het eten of drinken van besmet voedsel of water. De ernst van de klachten varieert van dunne ontlasting tot hevige waterige of bloederige diarree (tot meer dan tien keer per dag). De klachten duren meestal 1 tot 7 dagen en gaan vanzelf over, de koorts verdwijnt meestal binnen 72 uur.  In zeldzame gevallen kunnen complicaties ontstaan: reactieve arthritis (Syndroom van Reiter) of het Guillain-Barrésyndroom, beide auto-immuunziektes. De meeste ziektegevallen staan op zichzelf; epidemieën zijn zeldzaam.

Besmetting en preventie van campylobacterinfectie

Campylobacter komt voor bij heel veel diersoorten. Dieren met diarree kunnen de bacterie in grote hoeveelheden met de ontlasting uitscheiden, alhoewel dieren de bacterie ook bij zich kunnen hebben en uitscheiden zonder zelf ziek te zijn. Infectie bij mens en dier vindt plaats door opname van bacteriën via de mond. Daarbij is slechts een hele kleine hoeveelheid bacteriën al voldoende om iemand ziek te maken. De bacteriën zijn op vele verschillende manieren over te dragen. De belangrijkste besmettingsbron is onvoldoende verhit voedsel en dan vooral kippenvlees (doordat het vlees onvoldoende verhit is óf doordat bij de voedselbereiding kruiscontaminatie optreedt).

Om campylobacteriose te voorkomen is vooral een goede keukenhygiëne van belang. Dat betekent goed handen wassen bij de bereiding van voedsel en regelmatig verschonen van hand- en vaatdoeken (liefst iedere dag). Voedsel (vooral vlees) moet door en door worden verhit. Bij de bereiding van vlees is het vooral van belang om kruisbesmetting te voorkómen. Al verhit vlees en rauw te eten voedsel mogen niet in contact komen met rauw vlees.

Hoe vaak komt campylobacterinfectie voor?

Jaarlijks leiden infecties met campylobacter tot ruim 100.000 gevallen van darmontsteking en diarree. Ruim 23.000 patiënten bezoeken hiervoor de huisarts. Enkele tientallen overlijden. Campylobacter-infecties veroorzaken ieder jaar ongeveer 60 gevallen van het Guillain-Barré syndroom en enkele duizenden gevallen van reactieve artritis. Slechts zelden doen zich uitbraken voor van campylobacteriose.