Hoe herken ik rodehond?

Ongeveer de helft van de mensen die besmet zijn met rodehond heeft geen klachten. De andere helft van de mensen wordt wel ziek, maar krijgt meestal milde klachten, zoals:

• lichte koorts
• vermoeidheid
• neusverkoudheid
• hoesten
• lichte oogontsteking
• keelpijn
• rode huiduitslag, vooral achter de oren, in het gezicht en in de nek
• opgezette, pijnlijke klieren in de nek

Rode huiduitslag is bij jonge kinderen vaak de eerste klacht. Bij oudere kinderen en volwassenen beginnen klachten vaak met lichte koorts of vermoeidheid en komt de huiduitslag later.

Soms zijn de klachten ernstiger. Dan kunt u een tekort aan bloedplaatjes, hersenontsteking of gewrichtsontsteking krijgen.

Is rodehond tijdens de zwangerschap gevaarlijk?

Voor zwangeren is rodehond erg gevaarlijk als de zwangere niet tegen rodehond is gevaccineerd (met de BMR bof, mazelen,rodehond (bof, mazelen,rodehond)-prik) of de ziekte niet heeft doorgemaakt vóór de zwangerschap. Mensen die de ziekte krijgen tijdens hun zwangerschap, kunnen opeens een miskraam krijgen. Ook kan het virus zorgen voor ernstige afwijkingen bij de baby, zoals slecht horen of zien. Dit heet het congenitaal rubella syndroom (CRS). De kans dat de ongeboren baby besmet raakt, is het grootst tijdens het begin van de zwangerschap. Wanneer de zwangere later in de zwangerschap besmet raakt, dan zijn de risico’s minder groot.

Bent u zwanger en heeft u contact gehad met iemand die rodehond heeft (gehad)? Overleg dan met uw huisarts.

Hoe krijg ik rodehond?

Het rubellavirus zit in de keel van iemand die besmet is. Als deze persoon hoest of niest, komen er kleine druppeltjes in de lucht. Deze druppeltjes ontstaan ook bij zoenen of hard praten. Wanneer u deze druppeltjes inademt, kunt u besmet raken. Ook kan het virus zich verspreiden via handen, deurklinken of speelgoed.

Als u besmet bent, wordt u na 12 tot 23 dagen ziek. Meestal is dit 14 tot 16 dagen. Een patiënt met rodehond is al besmettelijk 10 dagen voordat er rode huiduitslag is, tot 7 dagen na het ontstaan van de huiduitslag. Iemand die al een keer rodehond gehad heeft, kan niet nog een keer besmet raken.

Hoe voorkom ik rodehond?

U kunt rodehond voorkomen met een vaccinatie. Sinds 1987 kunnen alle kinderen in Nederland een prik krijgen tegen rodehond via het Rijksvaccinatieprogramma. Kinderen van 14 maanden en 3 jaar worden uitgenodigd voor deze BMR-prik. Hiermee zijn ze ook beschermd tegen bof en mazelen.

Wilt u zwanger worden en bent u nog niet beschermd tegen rodehond? Ook dan kunt u zich laten vaccineren. Dit moet u minstens één maand voordat u zwanger wordt, doen. Ook kunt u bij de huisarts laten testen of u al beschermd bent. Dat is vooral verstandig wanneer u in de zorg of met jonge kinderen werkt. U heeft dan een grotere kans om iemand met rodehond tegen te komen.

Om verspreiding van rodehond te voorkomen, is goede hygiëne belangrijk. Hoest en nies altijd in een papieren zakdoek. Gooi deze daarna meteen weg en was direct uw handen.

Is rodehond te behandelen?

Er zijn geen medicijnen tegen rodehond. De ziekte gaat vanzelf over. Overleg met de huisarts als u denkt dat u rodehond heeft.

Hoe vaak komt rodehond voor in Nederland?

Sinds er een vaccinatie is tegen rodehond, komt de ziekte bijna niet meer voor in Nederland. Meestal zijn er minder dan vijf besmettingen per jaar. Soms zijn er nog uitbraken onder groepen mensen die niet gevaccineerd zijn. De laatste keer dat dat gebeurde, was in 2013. Toen werden in totaal 57 personen ziek.

Figuur 1. Meldingen van rodehond per jaar in Nederland van 1976-2024

Kan iemand met rodehond naar een kinderopvang, school of werk?

Rodehond is al besmettelijk voordat u klachten krijgt. Thuisblijven wanneer u klachten krijgt, helpt dan ook meestal niet om besmetting van anderen te voorkomen. Voelt u zich goed? Dan mag u gewoon naar uw werk. Werkt u in de zorg en/of met kleine kinderen? Overleg dan eerst met de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst), de bedrijfsarts of uw werkgever voordat u naar uw werk gaat.

Ook kinderen met rodehond die zich goed voelen, mogen gewoon naar de opvang of naar school. Vertel wel aan de pedagogisch medewerker of leraar dat uw kind rodehond heeft. Dan kan de school of opvang andere ouders informeren en, als dat nodig is, extra maatregelen nemen.