In de Verenigde Staten is onderzoek gepubliceerd dat suggereert dat zelfdoding vaker voorkomt onder militairen die waren uitgezonden naar Irak en Afghanistan. Dit heeft tot aandacht voor het onderwerp geleid onder militairen en in de media en politiek. Ook in Nederland bestaan er zorgen over de mate waarin zelfdoding voorkomt onder militairen die op missie zijn geweest. Het ministerie van Defensie heeft aan het RIVM gevraagd om te onderzoeken hoe vaak zelfdoding voorkomt onder Nederlandse militairen die op missie zijn geweest.
Het RIVM heeft over de periode 2004-2012 onderzocht hoeveel van de uitgezonden militairen zijn overleden en hoeveel van hen zijn overleden door zelfdoding. Daarnaast is bekeken hoe dit aantal zich verhoudt tot het aantal zelfdodingen onder burgers en militairen die niet op missie zijn geweest. Of dit verschilt per specifieke missie, kon met de beschikbare gegevens niet worden vastgesteld.
Samenvatting Zelfdoding bij militairen die op missie zijn geweest (korte video)
VOICE-OVER: Enkele jaren geleden kwamen uit de Verenigde Staten berichten dat het aantal zelfdodingen onder uitgezonden Amerikaanse militairen toenam.
Dit heeft in Nederland tot ongerustheid onder militairen geleid en tot aandacht in de media en politiek.
Het ministerie van Defensie heeft daarom aan het RIVM gevraagd onderzoek te doen. Het RIVM onderzocht hoeveel militairen die op missie zijn geweest, zijn overleden door zelfdoding in de periode 2004 tot en met 2012.
Dat aantal is vergeleken met militairen die niet op missie zijn geweest én met Nederlandse mannen van ongeveer dezelfde leeftijd die ook werken.
Er zijn alleen gegevens van mannen onderzocht want het aantal vrouwen dat op missies gaat, is statistisch gezien te laag om eventuele verschillen te kunnen aantonen.
(Een animatie.)
Voor dit onderzoek heeft het RIVM personeelsgegevens van Defensie gekoppeld aan overlijdensgegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Het RIVM heeft geen toegang tot namen en adressen.
Met het statistische onderzoek van het RIVM is alleen naar de cijfers van de groep als geheel gekeken en niet naar de oorzaken van de zelfdoding.
Van de mensen die zelfmoord hebben gepleegd, is dus niet vast te stellen of hun zelfmoord te maken heeft met wat zij tijdens de missie hebben meegemaakt.
Om daar per persoon meer zicht op te krijgen zou een ander type onderzoek nodig zijn.
Uit de cijfers is gebleken dat 22 van de 40.444 militairen zelfmoord pleegde na uitzending.
Dit aantal wijkt niet af van het beeld voor de twee vergelijkingsgroepen.
Er zijn dus geen aanwijzingen dat er tussen 2004 en 2012 meer zelfdodingen waren onder militairen die op missie zijn geweest in vergelijking met zelfdodingen onder burgers en militairen die niet op missie zijn geweest.
Berichten uit de Verenigde Staten gelden daarom niet voor de Nederlandse militairen.
(Beeldtekst: Zie ook het rapport en de brochure voor meer informatie. Het Nederlandse wapenschild met daarnaast de tekst: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.)