In het grootste deel van Nederland lagen in 2018 de berekende concentraties fijnstof (PM10 (fijnstof) en PM2.5) en stikstofdioxide (NO2) onder de Europese grenswaarden. Plaatselijk zijn er nog enkele overschrijdingen. In verschillende binnensteden komt dit door druk verkeer en op het platteland door veehouderijen. Hierdoor voldoet Nederland nog niet overal aan de Europese grenswaarden voor stikstofdioxide en fijnstof. Dit blijkt uit de rapportage van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL (Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit)).
Plaatselijk waren de concentraties voor stikstofdioxide en fijnstof hoger dan de grenswaarden. Voor stikstofdioxide vonden minder overschrijdingen plaats in een aantal drukke straten in de diverse binnensteden. In 2018 was het minder dan in 2017. Vergeleken met 2017 is de gemiddelde stikstofdioxideconcentratie in heel Nederland iets gedaald. Voor de komende jaren verwacht het RIVM een verdere afname van de gemiddelde concentratie en de aantallen overschrijdingen van grenswaarden.
Locaties met concentraties fijnstof hoger dan de grenswaarden worden vooral in gebieden met intensieve veehouderijen aangetroffen. Het aantal overschrijdingen is net als vorig jaar iets gestegen vergeleken met het jaar ervoor. Dit komt mede doordat ook dit jaar meer veehouderijen gedetailleerd in beeld zijn gebracht dan het jaar ervoor. In 2018 hebben daarnaast het droge weer met meer oostenwind en de wat lagere windsnelheden mede gezorgd voor hogere gemiddelde concentraties rondom veehouderijen. Dit zorgt ook voor meer overschrijdingen van de grenswaarden voor fijnstof in 2018. De afgelopen jaren zagen we een afname van de gemiddelde concentraties fijnstof. Dit zet niet door. Wel verwacht het RIVM dat de komende jaren de concentratie fijnstof en het aantal overschrijdingen van de grenswaarden weer daalt. Onzeker is hoeveel dit zal zijn.
Kwaliteit van de gegevens
Voor de berekeningen voor het NSL leveren overheden actuele gegevens aan over verkeer en veehouderijen. De kwaliteit van deze gegevens is ook dit jaar weer sterk verbeterd. Dit keer was er extra aandacht voor het aanvullen van het NSL met nog mogelijk ontbrekende veehouderijen.
Ook in 2018 lagen de concentraties stikstofdioxide en fijnstof op verschillende plekken dicht bij de Europese grenswaarden. Kleine stijgingen van de concentraties hebben dan een sterke invloed op het aantal overschrijdingen. Hierdoor is het aantal overschrijdingen gevoelig voor onzekerheden in de berekeningen. Aandacht voor de kwaliteit van de data blijft belangrijk om een betrouwbaar beeld te kunnen geven van de luchtkwaliteit.