GenX is een technologie die wordt gebruikt om coatings (fluorpolymeren) te maken. Sinds 2012 gebruikt fabrikant Chemours in Dordrecht de GenX-technologie als vervanging van PFOA perfluoroctaanzuur (perfluoroctaanzuur). Omwonenden kunnen op verschillende manieren te maken krijgen met de chemische stoffen die gebruikt worden bij de GenX-technologie. Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar deze chemische stoffen in de lucht en in het water.

Actueel

Lees hier het laatste nieuws van het RIVM over PFOA perfluoroctaanzuur (perfluoroctaanzuur) en GenX.

Vragen en antwoorden

Lees hier veelgestelde vragen en antwoorden over GenX.

Zeer Zorgwekkende Stof

Sinds juni 2019 heeft GenX in Europa de status van Zeer Zorgwekkende Stof. Wat betekent dit in de praktijk?

Bodem

Het RIVM heeft risicogrenzen berekend voor PFOS perfluoroctaansulfonaten (perfluoroctaansulfonaten), PFOA perfluoroctaanzuur (perfluoroctaanzuur) en GenX in grond en bagger. Ook hebben wij een risicogrens berekend voor GenX in bodem en grondwater.

Drinkwater

GenX in drinkwater bij drie Nederlandse drinkwaterbedrijven is verhoogd, maar veilig. Het RIVM heeft een richtwaarde voor drinkwater afgeleid.

Lucht

Het RIVM  heeft berekend in welke mate GenX vrijkomt uit de schoorsteen van Dupont/Chemours en wat dat betekent (december 2016).

Moestuinonderzoek

RIVM heeft onderzocht in hoeverre PFOA perfluoroctaanzuur (perfluoroctaanzuur) en GenX terecht komen in moestuinen in Dordrecht en Helmond.

Oppervlaktewater

De GenX-stoffen zijn relatief weinig giftig voor waterorganismen zelf, maar kunnen een probleem vormen als ze via vis in de voedselketen terecht komen.

Chemours heeft PFOA-verbindingen vervangen door de GenX technologie. PFOA perfluoroctaanzuur (perfluoroctaanzuur) en GenX zijn beiden per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS). Bij de GenX technologie worden twee stoffen gebruikt, genaamd FRD-902 ammonium, : 2,3,3,3-tetrafluor-2-(heptafluoropropoxy)propanoaat (ammonium, : 2,3,3,3-tetrafluor-2-(heptafluoropropoxy)propanoaat) en FRD-903 2,3,3,3-tetrafluor-2-(heptafluoropropoxy)propaanzuur (2,3,3,3-tetrafluor-2-(heptafluoropropoxy)propaanzuur). Dit zijn twee fluorhoudende stoffen die erg op elkaar lijken. FRD-902 is een ammonium zout, en FRD-903 is de zuurvorm hiervan. Tijdens het productieproces wordt bovendien de fluorverbinding E1 gevormd. Een deel van de stoffen FRD-903 en E1 wordt via de fabrieksschoorsteen uitgestoten naar lucht, FRD-902 en FRD-903 verdwijnen voor een deel naar het afvalwater. Dit afvalwater wordt voorgezuiverd en daarna afgevoerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie.

Schadelijke effecten

De schadelijke effecten van GenX stoffen zijn deels vergelijkbaar met die van PFOA. Laboratoriumgegevens geven aan dat het mogelijk kankerverwekkend is voor de mens. Ook heeft het effecten op de lever. GenX stoffen zijn minder schadelijk voor de voortplanting dan PFOA.

Bij het vaststellen van de gezondheidskundige grenswaarde heeft het RIVM een extra veiligheidsmarge gehanteerd, onder andere vanwege onzekerheid over de mate waarin FRD-903 zich ophoopt in het lichaam.