Een luchtweginfectie is een ontsteking van het slijmvlies in de luchtwegen. Dit heet ook wel een respiratoire infectie. De ernst van een luchtweginfectie kan wisselen van een milde verkoudheid tot een ernstige longontsteking.
Een ontsteking boven in de luchtwegen komt meestal door een virus en gaat vaak vanzelf over. Soms gaat het over in een infectie dieper in de luchtwegen, bijvoorbeeld een longontsteking. Zo’n infectie komt vaker door een bacterie veroorzaakt en geeft meestal ernstigere klachten.
Bekende virussen die luchtweginfecties kunnen veroorzaken zijn bijvoorbeeld het griepvirus, het RS (respiratoir syncytieel)(respiratoir syncytieel)-virus en verschillende coronavirussen, zoals SARS (severe acute respiratory syndrome)(severe acute respiratory syndrome)-CoV (coronavirus)(coronavirus)-2. Bacteriën die luchtweginfecties kunnen veroorzaken zijn onder andere pneumokokken en de legionellabacterie. Ook kinkhoest is een luchtweginfectie die veroorzaakt wordt door een bacterie.
Hoe herken je een luchtweginfectie?
In het najaar en de winter komen luchtweginfecties veel voor. Vaak worden de infecties veroorzaakt door een virus. De meest voorkomende klachten -van deze luchtweginfectie zijn hoesten, niezen, keelpijn en een loop- of snotneus. Soms heb je ook andere klachten zoals koorts, spierpijn, hoofdpijn of moeheid. Als je een luchtweginfectie hebt, kun je mensen om je heen besmetten. Sommige mensen kunnen ernstig ziek worden van een luchtweginfectie. Zo kan het RS-virus gevaarlijk zijn voor heel jonge kinderen. Bij COVID-19 en griep (influenza) lopen vooral ouderen en mensen met chronische ziektes of ernstige afweerstoornissen extra risico. Maar het komt ook voor dat mensen zonder chronische ziekte langdurige klachten overhouden aan COVID-19.
Verspreiding van luchtweginfecties beperken
Heb je klachten die passen bij een luchtweginfectie? Volg dan de adviezen hieronder. Daarmee help je de verspreiding van luchtwegvirussen te beperken. Ook bescherm je mensen die extra risico lopen bij een luchtweginfectie.
Adviezen bij klachten
Je kunt niet helemaal voorkomen dat je een luchtweginfectie krijgt. Met de volgende algemene adviezen kun je wel de kans verkleinen dat je het virus doorgeeft aan iemand anders:
- Ben je ziek? Blijf thuis.
- Ben je niet ziek, maar heb je wel klachten? Werk thuis als dat kan. Overleg indien nodig met je werkgever.
- Hoest en nies in je elleboog.
- Houd afstand tot anderen.
- Vermijd contact met mensen die ernstig ziek kunnen worden van een luchtweginfectie.
- Is contact toch nodig (bijvoorbeeld bij mantelzorg)? Draag een mondneusmasker.
Goede hygiëne helpt om verspreiding te beperken en kan helpen voorkomen dat je zelf ziek wordt. Was daarom vaak en goed je handen met water en zeep en ventileer binnenruimtes.
Vaccinatie
Tegen sommige virussen en bacteriën die een luchtweginfectie kunnen veroorzaken, bestaan vaccins. Deze vaccins beschermen tegen (ernstige) ziekte. Denk bijvoorbeeld aan de jaarlijkse griepprik, de vaccinatie tegen COVID-19, en de vaccinatie tegen pneumokokken of kinkhoest.
Hoe kun je een luchtweginfectie behandelen?
Bij de meeste mensen gaat een luchtweginfectie vanzelf weer over. Dat kan soms wel een paar weken duren. Bij een virale luchtweginfectie helpen antibiotica niet. Als een bacterie de infectie veroorzaakt kan antibiotica wel nodig zijn. Kijk op de website van thuisarts wanneer het belangrijk is om de huisarts te bellen.
Hoe vaak komen luchtweginfecties voor?
Het RIVM onderzoekt en volgt de ontwikkeling en verspreiding van verschillende virussen en bacteriën die een luchtweginfectie kunnen veroorzaken. Dat heet surveillance. Daarvoor hebben we verschillende informatiebronnen en werken we samen met andere organisaties.