Klik op een onderwerp om naar de vragen en antwoorden te gaan.

Onderzoek naar chroom-6 op de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties van Defensie

Hoe hoog het risico precies was, daar kunnen geen uitspraken over gedaan worden. In het algemeen weten we wel dat de kans om ziek te worden door chroom-6, groter wordt als je er meer, vaker en langer mee in contact bent geweest.
Oud-POMS-medewerkers die zich zorgen maken of ze ziek kunnen worden, kunnen een Persoonlijk Gezondheidskundig Consult aanvragen.  Meer informatie is te vinden op de website van CAOP/Defensie .

 

Alle ziekten die door chroom-6 kunnen worden veroorzaakt, kunnen ook andere oorzaken hebben. Het hangt van verschillende factoren af of blootstelling aan chroom-6 op de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties leidt tot een ziekte. Zoals het soort ziekte, de functie die de werknemer had, het aantal dienstjaren in die functie, de periode tussen de werkzaamheden met chroom-6 en het begin van de ziekte, et cetera. Niet alleen chroom-6 maar ook andere factoren kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een ziekte. Zoals ander werk dat iemand heeft gedaan, contact met andere stoffen, leefstijl en persoonlijke gevoeligheid. Voor de meeste ziekten is niet met zekerheid te zeggen dat de ziekte door chroom-6 is veroorzaakt.

Het RIVM deed hier in 2018 onderzoek naar. Toen is een lijst gemaakt van ziekten die door chroom-6 kunnen worden veroorzaakt. De wetenschap staat niet stil. Het RIVM heeft daarom in 2019 deze lijst aangepast na nieuw onderzoek.

Het RIVM heeft in 2019 het onderzoek uit 2018 aangepast op basis van de nieuwste wetenschappelijke kennis. Uit dit onderzoek blijkt dat chroom-6 er ook van wordt verdacht strottenhoofdkanker te kunnen veroorzaken. Het RIVM beoordeelde daarom wat dat betekent voor oud-werknemers die op de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)-locaties in contact kwamen met chroom-6. Het blijkt dat zij hierdoor strottenhoofdkanker hebben kunnen krijgen of nog kunnen krijgen.

Ja. De mogelijke gezondheidseffecten van chroom-6 zijn wereldwijd uitgebreid onderzocht. Het RIVM heeft alle internationaal beschikbare onderzoeksresultaten over chroom-6 meegenomen in het onderzoek. Het RIVM blijft de ontwikkelingen in de wetenschap volgen voor nieuwe aanwijzingen voor een verband tussen chroom-6 en ziekten. 

De Uitkeringsregeling van juni 2018 omvatte al de volgende ziekten:
Longkanker

  • Neuskanker en neusbijholtekanker
  • Maagkanker
  • Chroom-6-gerelateerd allergisch contacteczeem
  • Chroom-6-gerelateerde allergische astma en rhinitis
  • COPD Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische bronchitis of longemfyseem) (Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische bronchitis of longemfyseem))
  • Longfibrose
  • Niet-immunologisch (irritatief) beroepsastma
  • Perforatie neustussenschot door chroomzweren

Vanaf 31 maart 2020 wordt hieraan toegevoegd:

  • Strottenhoofdkanker

De ziektelijst chroom-6 is opgesteld op basis van wetenschappelijke kennis. In bestaande onderzoeken zijn geen aanwijzingen gevonden voor een verhoogd risico op slokdarmkanker. 

Eén van de meest gestelde vragen (oud-)werknemers was of chroom-6 afbrokkelende tanden kan veroorzaken. Hier is in 2019 opnieuw goed naar gekeken en daarvoor is geen aanwijzing gevonden. 

Haalbaarheid epidemiologisch onderzoek chroom-6 Defensie

Met een epidemiologisch onderzoek kunnen gegevens over ziekten en factoren die daarop van invloed zijn van verschillende groepen mensen, met elkaar vergeleken worden. Om dat te kunnen doen, hebben onderzoekers veel gedetailleerde gegevens nodig van grote groepen mensen. 

Er moeten voldoende (oud-)medewerkers zijn die aan het onderzoek willen meedoen. Zij moeten toestemming geven om hun gegevens te laten onderzoeken. Uit deze gegevens moet dan duidelijk worden met welke stoffen zij in contact kwamen. Ook moet bekend zijn op welke manier dat gebeurde en voor hoe lang. Hebben zij ziekten (gehad) of zijn zij aan een ziekte overleden? Ook moet van deze medewerkers bekend zijn of ze andere risico’s hebben gelopen om een ziekte te krijgen. Bijvoorbeeld door roken.

Een epidemiologisch onderzoek heeft als doel te onderzoeken of er onder (oud-)Defensiemedewerkers die hebben gewerkt met chroom-6, vaker bepaalde ziekten of gezondheidsklachten voorkomen dan onder anderen die daar niet mee hebben gewerkt.
Er is een aantal redenen waarom epidemiologisch onderzoek naar chroom-6 niet haalbaar is bij Defensie:

  • Hiervoor heb je van veel (oud-)medewerkers tenminste gegevens nodig over de blootstelling aan chroom-6 op het werk, én over ziekten die zij hebben (gehad).
    Het blijkt bij Defensie niet haalbaar om voldoende goede gegevens te verzamelen binnen een redelijke termijn. Defensie heeft in 2004 de personeelsadministratie van Defensie centraal gedigitaliseerd. Vóór de invoering van het centrale systeem had elk onderdeel zijn eigen systemen. En nog weer eerder bestond de personeelsadministratie uit papieren archieven.
  • Als voor epidemiologisch onderzoek alleen gegevens uit de digitale administratie worden gebruikt - vanaf 2004 – dan mist het onderzoek de lange periode van blootstelling van daarvoor. Defensiemedewerkers zijn al voor 2004 in contact gekomen met chroom-6. 
  • Wat betreft de blootstelling aan chroom-6: (Oud-)medewerkers kunnen op veel verschillende locaties in veel verschillende functies hebben gewerkt. Van de meeste functies en locaties weten we niet of er chroom-6 verf werd gebruikt. Gegevens over de blootstelling ontbreken dus.
  • Wat betreft de ziekten: Hiervoor heb je landelijke informatie nodig over ziekten in het verleden. Er blijken maar over weinig ziekten zulke gegevens te zijn.
  • Sommige ziekten ontstaan pas na 30-40 jaar. Het gaat dus lang duren voordat een verband tussen contact met chroom-6 en ziekten kan worden aangetoond.

NB. Het RIVM doet in 2020 onderzoek naar de blootstelling aan chroom-6 in het verleden op alle Defensielocaties. Ook met dit vragenlijstonderzoek krijgen onderzoekers niet genoeg gegevens voor een epidemiologisch onderzoek.  

Beoordeling gezondheidsrisico's van gevaarlijke stoffen

Animatievideo waarin de verschillende onderzoeksmethoden naar de gezondheidsrisico’s van gevaarlijke stoffen worden toegelicht. De video geeft antwoord op vragen als: Wanneer wordt er gekozen voor groepsonderzoek en wanneer voor individueel onderzoek. Wat zijn de verschillen en de voor- en nadelen. Spreker is een voice-over.

Chroom-6 op de POMS-locaties van Defensie

Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar de blootstelling aan chroom-6 op de POMS-locaties van Defensie. In de animatievideo licht een vrouwelijke voice-over de belangrijkste conclusies uit het onderzoek toe.

Meer weten over chroom-6 op Defensielocaties? 

Bekijk de verdiepende vragen en antwoorden. Klik op de onderwerpen hieronder.

Vragen over de POMS Prepositioned Organizational Materiel Storage (Prepositioned Organizational Materiel Storage)

Vragen over de arbosituatie:

Vragen over de juridische situatie: