Twee patiënten met cutane difterie in een opvanglocatie

Bij 2 Syrische asielzoekers is cutane difterie vastgesteld. Bij beide patiënten is uit een wond Corynebacterium diphtheriae gekweekt, waarbij een aanvullende toxinegen-PCR polymerase chain reaction (polymerase chain reaction) positief was, maar de ELEK-test negatief. Met de ELEK-test wordt de difterietoxineproductie gemeten. De keelkweek voor C. diphtheriae was voor beide patiënten negatief. De GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) heeft een contactonderzoek uitgevoerd rondom de patiënten en aanvullende maatregelen, zoals isolatie, ingesteld. Aan alle eersteringcontacten is immunisatie en profylaxe aangeboden. Uit de analyse van de whole genome sequencing (WGS whole genome sequencing (whole genome sequencing)) data blijkt dat de 2 recente Nederlandse difterie isolaten genetisch sterk van elkaar verschillen en behoren tot verschillende sequencetypen(ST). Hieruit kan worden geconcludeerd dat er 2 verschillende introducties van difterie zijn geweest.

Uit een recente rapportage van de  ECDC zijn dit jaar tot en met 26 oktober door 10 Europese landen onder migranten 129 patiënten met difterie gemeld. Bij de meeste  diagnosen ging het om cutane difterie veroorzaakt door C. diphtheriae, maar er waren ook patiënten met respiratoire difterie en hiervan is 1 patiënt overleden. In West-Europa zijn dit jaar tenminste 3 niet-gerelateerde uitbraakclusters van difterie gedetecteerd, veroorzaakt door ST377, ST384 en ST574. De 2 Nederlandse stammen zijn op basis van core genome multilocus sequence typing (cgMLST) 100% identiek aan isolaten in 2 van deze uitbraakclusters, respectievelijk ST384 en ST377.

Infectie met een toxinogene C. diphtheriae, waarvan de mens het reservoir vormt, kan afhankelijk van lokalisatie van infectie leiden tot onder andere cutane difterie, respiratoire difterie of asymptomatisch keeldragerschap. Vaccinatie tegen difterie voorkomt ernstige ziekte, maar biedt geen volledige bescherming tegen besmetting of dragerschap. Met name cutane difterie kan voorkomen bij volledig gevaccineerde mensen. Zij  kunnen dus ook bijdragen aan verdere transmissie van de bacterie. Inmiddels zijn de adviezen voor profylaxe en antibiotische behandeling in de LCI-richtlijn aangepast. EUCAST European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing (European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing) heeft een prepublicatie uitgebracht met antibioticaresistentie breekpunten voor C. diphtheriae en C. ulcerans voor de breekpuntentabel v 13.0 (2023). (Bronnen: RIVM, GGD, Saltro, ECDC, LCI-richtlijn Difterie, EUCAST)

Uitbraak ebola in Oeganda

Sinds 20 september is er sprake van een uitbraak van ebola in Oeganda veroorzaakt door het Sudan-ebolavirus. Het aantal bevestigde patiënten van de uitbraak is tot en met 2 november opgelopen tot 131. De patiënten komen uit 7 districten in Oeganda en 48 patiënten die bewezen positief waren zijn overleden (case fatality rate bij bevestigde patiënten: 37%). In Kampala,  de hoofdstad van Oeganda, is bij 18 mensen ebolavirusinfectie vastgesteld. Hiervan waren 13 onderdeel van een groep van 60 mensen die in quarantaine geplaatst waren na contact met de eerste aan ebola overleden patiënt in de hoofdstad. Deze overleden patiënt was afkomstig uit een van de 7 betrokken districten. Er zijn meer dan 3700 contacten geïdentificeerd die worden opgevolgd in het contactonderzoek.

Het geïsoleerde virus is een Sudan-ebolavirus, een van de 6 subtypes van het ebolavirus naast onder andere het Zaïre-ebolavirus. Tot op heden zijn er 7 uitbraken geweest met het Sudan-ebolavirus, waarvan 4 in Oeganda en 3 in Sudan. De laatste uitbraak met het Sudan-ebolavirus in Oeganda was in 2012. Door de ECDC European Centre for Disease Prevention and Control (European Centre for Disease Prevention and Control) wordt de kans op blootstelling aan dit virus voor reizigers als zeer laag ingeschat. Vanwege internationaal toerisme naar Oeganda en de huidige ontwikkelingen van deze uitbraak zijn in Nederland voorbereidingen genomen voor de eventuele opvang van een patiënt met (een verdenking op) ebola.  (Bronnen: Oeganda Ministrie van Gezondheid, ECDC)

Auteur

S. Raven, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM, Bilthoven

Correspondentie

signaleringsoverleg@rivm.nl