Infectieziekten Bulletin, april 2024

Auteurs

L. Mulder en C.P. van der Weijden, GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) Amsterdam

In december 2022 nam een 29-jarige man contact op met de afdeling Algemene Infectieziekten van de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) Amsterdam. Dit in verband met post-expositieprofylaxe (PEP) na gelopen rabiësrisico. De man was eind november tot bloedens toe op zijn pols gekrabd door een hond in India. Hij had hierna contact opgenomen met de alarmcentrale van zijn verzekering. De hulpverleners van de alarmcentrale hadden de man geholpen met het vinden van een kliniek in India waar menselijk anti-rabiësimmunoglobuline (MARIG Menselijk Anti Rabiës Immunoglobuline (Menselijk Anti Rabiës Immunoglobuline)) en anti-rabiësvaccinaties beschikbaar waren. Toen de man zich bij terugkomst in Nederland bij ons meldde, bleek echter dat hij geen anti-rabiësimmunoglobuline rondom de wond toegediend had gekregen, maar menselijk normaal immunoglobuline via een infuus (zie foto).  

Wat ging er mis? 

De alarmcentrale had de juiste inschatting gemaakt dat er sprake was van een type-3-verwonding door een hond in India en stelde de indicatie voor PEP door middel van MARIG en anti-rabiësvaccinaties1. De alarmcentrale hielp de man aan een ziekenhuis waar een betrouwbare vaccinatie op voorraad was. Daar was echter geen MARIG. In het ziekenhuis vertelden de artsen de man dat zij wel immunoglobuline hadden. Dit dienden zij via een infuus bij hem toe. De man koppelde dit terug aan de alarmcentrale, waar men aannam dat dit correct was. Er is toen niet verder gezocht naar een ziekenhuis waar MARIG wel beschikbaar was. 

Bewijzen en foto’s 

Toen de man zich meldde bij de GGD, hebben wij hem om de bewijzen en foto’s van de immunoglobuline en vaccinaties gevraagd. Het verhaal over intraveneuze toediening gaf twijfel over de juistheid van de PEP-maatregelen. Uit de foto’s bleek dat de man menselijk normaal immunoglobuline via een infuus had ontvangen en geen MARIG. Tevens had de man drie vaccinaties gekregen: Rabivax-S, Abhyarab PF en Berab. Deze zijn wel betrouwbaar bevonden. Helaas was het op dat moment te laat om alsnog MARIG toe te dienen.  

Expliciet navragen 

Het blijkt dus erg belangrijk om expliciet na te vragen welke soort immunoglobuline en vaccinaties iemand heeft ontvangen in het kader van PEP na een gelopen risico op rabiës en hoe deze zijn toegediend. Bevestigen middels een foto of ander bewijs kan hierbij van grote meerwaarde zijn, bovenop het mondelinge verhaal van de persoon.