Echografie en Magnetic Resonance Imaging (MRI (magnetic resonance imaging)) zijn beeldvormende technieken die geen gebruik maken van ioniserende straling. Gegevens hierover zijn dan ook niet van belang bij het inventariseren van stralingsbelasting als gevolg van ioniserende straling. Voor het analyseren van trends in de beeldvormende diagnostiek is inzicht in het gebruik van deze technieken wel van belang. Zo kunnen verschuivingen optreden in de gebruikte beeldvormende techniek voor bepaalde diagnoses.
Echografie
In 2020 is het aantal echografieën iets meer dan 3,8 miljoen volgens het Jaardocument Zorg. Er is een afname te zien ten opzichte van het voorgaande jaar (figuur 1). Een verklaring voor de lichte daling is niet duidelijk. Wellicht is dit een uiting van uitgestelde zorg door de COVID-19 pandemie Vanaf 2007 zijn ook de gegevens van de academische en categorale instellingen en de zelfstandige behandelcentra opgenomen. Echografie vindt ook plaats buiten de genoemde instellingen, bijvoorbeeld in verloskundige praktijken. Gegevens hierover zijn niet opgenomen.
Figuur 1: Aantal echografie-onderzoeken in de jaren 2001 tot en met 2020.
MRI (magnetic resonance imaging)
Het aantal MRI-verrichtingen in ziekenhuizen is sterk toegenomen vanaf 1993. In 1993 waren er ongeveer 75.000 verrichtingen, in 2020 is dit opgelopen tot iets meer dan 1 miljoen. Voor het aantal MRI-onderzoeken is een stijging 46.000 onderzoeken waarneembaar in 2019 ten opzichte van 2018, dit is een stijging van bijna 5 procent. In 2020 is een lichte stijging zichtbaar van het aantal MRI -onderzoeken t.o.v. 2019.
Figuur 2: Aantal MRI-onderzoeken in de verschillende categorieën medische instellingen in de jaren 1993 tot en met 2020. In 2012 en 2013 is een daling in het aantal MRI-onderzoeken te zien. Dit wordt veroorzaakt door een verandering in de onderzoekscodes die zijn uitgevraagd. Eind jaren ’90 is van enkele jaren geen data beschikbaar.