Het RIVM in de acute fase van een ramp of crisis

Bij incidenten kunnen mens en milieu worden blootgesteld aan gevaarlijke stoffen. Voorbeelden van dergelijke incidenten zijn grote branden, (transport)ongevallen, lekkages of aanslagen met chemische, radiologische of biologische stoffen. Het RIVM kan overheden en hulporganisaties ook in de acute fase ondersteunen. Kijk voor meer informatie hierover op de pagina Milieuongevallen.

Het RIVM in de nafase van een ramp of crisis

Het centrum Gezondheid en Milieu van het RIVM adviseert en ondersteunt de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) en andere overheden bij hun taken op het gebied van medische milieukunde, gezondheidsonderzoek bij rampen (GOR en psychosociale hulpverlening (PSH psychosociale hulpverlening (psychosociale hulpverlening)). Bij  (de voorbereiding op) een ramp of incident kan het cGM centrum Gezondheid en Milieu (centrum Gezondheid en Milieu) op verzoek adviseren over gezondheidsonderzoek  en ondersteunen bij de psychosocociale hulpverlening

Adviseren over nut, noodzaak en de vorm van gezondheidsonderzoek na een ramp

Tijdens de acute bestrijding van een ramp denken maar weinig mensen aan gezondheidsonderzoek. De acties richten zich op de meest urgente zaken zoals geneeskundige hulpverlening, ontruimen en evacuatie, opvang en voorlichting van de bevolking. Toch is het van belang om ook in de acute fase van een ramp stil te staan bij het nut en de noodzaak van gezondheidsonderzoek. Het openbaar bestuur moet bij een ramp snel kunnen beslissen of er gezondheidsonderzoek nodig is. Hiervoor kan zij, via de directeur Publieke gezondheid van de GGD, het centrum Gezondheid en Milieu om advies vragen. Het centrum zet voor dit doel de Expertgroep PSH GOR in, bestaande uit deskundigen op uiteenlopende vakgebieden, die adviseert over nut en noodzaak van een gezondheidsonderzoek en de vorm daarvan.

Meer informatie: rivm.nl/ongevallen-en-rampen/nazorg/advies-over-gezondheidsonderzoek-bij-rampen

Ondersteunen bij (de voorbereiding op) de psychosociale hulpverlening bij rampen en incidenten

Schokkende gebeurtenissen, zoals de vuurwerkramp in Enschede, de brand in Volendam, maar ook een crisis als de Q-koorts-epidemie, hebben een grote impact op individuen, de samenleving en de overheid. In een crisis is het van belang om (nieuwe) bronnen van stress zoveel mogelijk te herkennen en te reduceren. Het doel van de nazorg is om de psychosociale gevolgen voor de getroffenen zoveel mogelijk te beperken en hen in staat te stellen om zo spoedig mogelijk hun dagelijks leven weer op te pakken. Het cGM kan ondersteunen bij (de voorbereiding op) de psychosociale hulpverlening (PSH) bij rampen en incidenten. Het cGM werkt hiervoor samen met ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum (Nationaal Psychotrauma Centrum) Kenniscentrum Impact na rampen.

Voor het uitvoeren van deze taken onderhoudt het cGM relaties met partners in de acute zorg (o.a. het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum, NVIC Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (UMC Utrecht) (Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (UMC Utrecht))) en de nazorg (o.a. Nivel en ARQ Kenniscentrum Impact na rampen).

Meer informatie:  rivm.nl/ongevallen-en-rampen/nazorg/advies-over-psychosociale-hulpverlening-bij-rampen-en-incidenten

Producten

GOR

Gezondheidsonderzoek na Rampen

  • De gevolgen van de coronapandemie voor de gezondheid en het welzijn van de jeugd. Een systematische literatuurstudie.  M. Bosmans et. al. RIVM rapport 2022-0019. 
  • Handreiking Gezondheidsonderzoek na Rampen Onderzoek naar psychische en fysieke gezondheid en naar zorg- en ondersteuningsbehoeften na incidenten, crises, ongevallen en rampen. J. IJzermans | T. Claassen | J. van der Ree. RIVM rapport 200000003/2014
  • Screeningsvragenlijst na incidenten met schadelijke stoffen. A. Dusseldorp | A. van Overveld | I. van Kamp | P.G. van der Velden | C.L. van den Brink |  C.J. Yzermans. RIVM briefrapport 200000002/2013

PSH

Psychosociale hulp bij rampen en crises

  • Multidisciplinaire  Richtlijn psychosociale hulp  bij rampen en crises. Arq Impact, 2014

Contact

Elke GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) kan voor advies en vragen contact opnemen.  

  • Als er geen sprake is van spoed kan dat via het secretariaat van het cGM centrum Gezondheid en Milieu (centrum Gezondheid en Milieu) (088-689 7503) of per email via cgm@rivm.nl.
  • Bij spoedgevallen buiten kantooruren kan via de receptie van het RIVM (088 689 8989) contact gelegd worden met de MOD Milieuongevallen Dienst (Milieuongevallen Dienst)-VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) liaison.