Tijdens de acute bestrijding van een ramp denken maar weinig mensen aan een gezondheidsonderzoek. De acties richten zich op de meest urgente zaken zoals geneeskundige hulpverlening, ontruimen en evacuatie, opvang en voorlichting van de bevolking. Toch is het van belang om ook in de acute fase van een ramp stil te staan bij het nut en de noodzaak van een gezondheidsonderzoek.
Waarom gezondheidsonderzoek?
Het is van belang dat getroffenen snel en goed geregistreerd worden en dat er snel inzicht ontstaat in de eventuele blootstelling van de bevolking aan gevaarlijke stoffen. Deze aspecten zijn van groot belang voor het slagen van een gezondheidsonderzoek. In een later stadium kan het namelijk te laat zijn om deze gegevens nog goed vast te leggen.
Een tijdig uitgevoerd gezondheidsonderzoek:
- levert gegevens voor de hulpverlening;
- is een signaal dat getroffenen serieus worden genomen;
- voorkomt dat vragen over de gezondheid van betrokkenen op langere termijn niet te beantwoorden zijn.
Advies over nut en noodzaak gezondheidsonderzoek
Het openbaar bestuur moet bij een ramp snel kunnen beslissen of er een gezondheidsonderzoek nodig is. Hiervoor kan zij het centrum Gezondheid en Milieu om advies vragen. Het centrum zet voor dit doel een Expertgroep in, bestaande uit deskundigen op uiteenlopende vakgebieden, die adviseert over nut en noodzaak van een gezondheidsonderzoek en de vorm daarvan.
Wie kan advies vragen?
Het bevoegd gezag (gemeenten, provincies en rijk), en namens hen de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en en GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) kunnen een beroep doen op het cGM (centrum Gezondheid en Milieu) voor kennis, advies en ondersteuning bij gezondheidsonderzoek na rampen. Andere organisaties of personen kunnen zich met vragen over gezondheidsonderzoek bij een ramp wenden tot de GGD of GHOR in hun regio, of het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) als een ramp meerdere regio's treft. Zij kunnen vervolgens het cGM inschakelen.
Ondersteuning bij de uitvoering
Als een gemeente, provincie of rijk na een ramp besluit tot een gezondheidsonderzoek kan het cGM adviseren over en ondersteunen bij het opzetten en uitvoeren van zo’n onderzoek. Het centrum stelt bijvoorbeeld methoden voor gezondheidsonderzoek bij rampen beschikbaar aan de uitvoerders van het onderzoek, zoals GGD'en en GHOR. Het cGM heeft in principe geen langdurige uitvoerende rol in een gezondheidsonderzoek.