Abstract

In Europa gelden strenge eisen voor de veiligheid van voedsel. Zo mag voedsel zo min mogelijk stoffen bevatten die een gezondheidsrisico vormen. Hiervoor zijn onder andere zogenoemde voedselveiligheidstandaarden ingesteld voor de maximaal toegestane concentraties van stoffen in een product. Voedselveiligheidstandaarden worden voornamelijk op internationaal niveau (EU en wereldwijd) bepaald en zijn getoetst door middel van een wetenschappelijke analyse van de schadelijke effecten van stoffen in voedsel. Ook andere factoren dan schadelijke effecten van stoffen kunnen van invloed zijn op de hoogte van de voedselveiligheidstandaarden en worden daarom bij de besluitvorming over de standaarden betrokken. Dit gebeurt nu echter niet op een gestandaardiseerde en transparante manier. Een voorbeeld is maatschappelijke bezorgdheid als gevolg van onzekerheid in de wetenschappelijke analyse. Ook kan een grote economische impact van de vastgestelde voedselveiligheidsstandaard worden verwacht, bijvoorbeeld in de vorm van een hogere prijs. Het RIVM heeft daarom een stappenplan (SEATS) ontwikkeld zodat in de besluitvorming over de voedselveiligheidstandaarden breder wordt gekeken dan alleen naar de schadelijke effecten van stoffen. SEATS combineert een afweging van kosten en baten vanuit een economische invalshoek met maatschappelijke aspecten, zoals risicoperceptie, onzekerheid en vertrouwen. SEATS is voor twee voorbeeldsituaties (lood en pesticiden) uitgewerkt. Er is onderzocht wat de impact is als de voedselveiligheidstandaard wordt verlaagd. Het blijkt dat SEATS goed bruikbaar is.