Abstract

Het RIVM onderzoekt elk jaar hoeveel mensen ziek worden en overlijden door maag-darminfecties die zij via voedsel oplopen. Virussen, bacteriën of parasieten kunnen hier de oorzaak van zijn. Deze ziektelast wordt uitgedrukt in DALY's (Disability Adjusted Life Year). Dit is een internationale maat voor het aantal gezonde levensjaren dat verloren gaat aan ziekte of vroegtijdig overlijden. De onderzochte 14 ziekteverwekkers kunnen niet alleen via voedsel aan de mens worden overgedragen (in totaal ongeveer 40 procent). Dat kan namelijk ook via het milieu (bijvoorbeeld via oppervlaktewater), via dieren, en van mens op mens. Het verschilt per ziekteverwekker via welke van deze routes de meeste mensen ziek worden. Sommige ziekteverwekkers verspreiden zich vooral via voeding, zoals Salmonella. Voor andere ziekteverwekkers zijn andere routes belangrijker. Het rotavirus bijvoorbeeld wordt vooral van mens op mens overgedragen. Het totaal aantal DALY's als gevolg van deze 14 ziekteverwekker is in 2018 hetzelfde als in 2017 (11.000 DALY's). De ziektelast via voedsel is in 2018 geschat op 4.300 DALY's, en is daarmee bijna hetzelfde als in 2017 (4.200). De totale kosten van deze ziektelast worden geschat op 426 miljoen euro, en zijn daarmee hoger dan in 2017 (397 miljoen). Deze cost of illness zijn de directe medische kosten, maar ook de kosten voor de patiënt en/of zijn familie, zoals reiskosten, en de kosten binnen andere sectoren, bijvoorbeeld door werkverzuim. De kosten als gevolg van besmet voedsel zijn ook iets hoger: 171 miljoen euro in 2018 ten opzichte van 163 miljoen euro in 2017. De verschillen in DALY's en kosten zijn vooral een gevolg van schommelingen in het aantal infecties van de onderzochte ziekteverwekkers. Het ministerie van VWS is de opdrachtgever van dit onderzoek. De resultaten geven handvatten om meer zicht te krijgen op de ziektelast en manieren waarop de Nederlandse bevolking aan voedselinfecties wordt blootgesteld. Ook worden de ontwikkelingen door de jaren heen duidelijk.