Overzicht van bijzondere meldingen, cluster en epidemieën van infectieziekten in binnen- en buitenland
Binnenland
Hepatitis A in dadels
De nVWA heeft in een aantal dadels, afkomstig uit Algerije, hepatitis A aangetoond. De betreffende dadels, die in een beperkte hoeveelheid in augustus geleverd zijn bij verschillende speciaalzaken verspreid over het land, zijn inmiddels van de markt gehaald. In Osiris is geen stijging van hepatitis A-patiënten met onbekende bron waargenomen, ook zijn bij deze meldingen geen dadels als potentiële bron aangemerkt. Er zijn geen Nederlandse patiënten met hepatitis A bekend die in verband gebracht kunnen worden met deze dadels
(Bron: nVWA, RIVM)
Toeristen met malaria na vakantie in Gambia
Onlangs werd bekend dat 2 Nederlandse patiënten zijn overleden aan malaria. Zij liepen de ziekte op in Gambia. De patiënten verbleven slechts 1 tot 2 weken in Gambia en gebruikten geen malariaprofylaxe. In Osiris zijn in 2010 16 patiënten gerapporteerd bij wie malaria is vastgesteld na een reis naar Gambia. Ook in voorgaande jaren werden aan het eind van het regenseizoen, dat ongeveer loopt van juni tot half september, regelmatig gevallen van malaria gemeld onder toeristen die Gambia bezochten. Gambia is een belangrijk risicoland in West-Afrika omdat het een bestemming is van goedkope lastminutereizen en omdat Gambia, als één van de weinige landen in West-Afrika, gelekoortsvaccinatie niet verplicht stelt. Reizigers bezoeken daarom minder vaak een vaccinatiebureau voorafgaand aan hun reis
(Bron: RIVM)
Hepatitis E-antistoffen in Nederlands wild
Het RIVM heeft een onderzoek afgerond naar hepatitis E (HEV (hepatitis E-virus))-antistoffen en HEV-RNA (ribonucleic acid) in Nederlands wild. Uit het onderzoek blijkt dat HEV-specifieke antistoffen werden gedetecteerd in 12% van 1029 onderzochte wilde zwijnen en in 5% van 38 herten. Er werden geen HEV-antistoffen aangetoond in reeën. HEV-RNA werd aangetoond in 8% van 106 wilde zwijnen en in 15% van 39 herten, maar niet in 8 onderzochte reeën. Het is voor het eerst dat HEV in Europese herten wordt aangetoond. Het onderzoek heeft bijgedragen aan inzicht in dierlijke reservoirs van HEV in Nederland. Consumptie van Nederlands wild dat onvoldoende wordt verhit kan leiden tot blootstelling aan HEV.
(Bron: RIVM)
Bofuitbraak onder studenten in Nederland
De bofepidemie is nog niet voorbij. Het aantal patiënten met een eerste ziektedag tussen 1 december 2009 en 3 november 2010 bedraagt nu 434. In Osiris worden door diverse GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en nog meldingen gedaan, waarbij 2 clusters opvallen. Ten eerste is er een cluster in Zuidoost-Brabant, met sinds week 40 in totaal 9 gemelde bofpatiënten die afkomstig zijn uit 2 aaneengesloten kleinere gemeenten. Besmetting heeft mogelijk plaatsgevonden in 1 café waar ze allen bezoeker van zijn geweest. Het tweede cluster komt uit Utrecht, waar sinds week 40 in totaal 17 patiënten zijn gemeld. Tien van de patiënten studeren en wonen op een campus van het University College. De GG&GD (geneeskundige gezondheidsdienst) Utrecht heeft vaccinatie aangeboden aan studenten die geen of maar 1 keer met BMR (bof, mazelen,rodehond) zijn gevaccineerd, maar tot nu toe is daar nauwelijks gebruik van gemaakt.
(Bron: RIVM)
Influenza in Nederland
Het aantal griepgevallen is voor
de derde achtereenvolgende week boven de epidemische grens. In week
3 2011 werden 105 mensen op de 100.000 inwoners met
influenza-achtige ziektebeelden (IAZ (influenza-achtig ziektebeeld)) gerapporteerd door de
huisartsen-
peilstations.
Sinds het begin van het griepseizoen 2010/2011 (4 oktober 2010) t/m 26 januari zijn er 399 patiënten met laboratorium-bevestigde Influenza A(H1N1) 2009 gemeld. Hiervan zijn 20 patiënten overleden. Meer informatie is te vinden op de website van het RIVM: http://www.rivm.nl/cib/themas/griepseizoen-2010-2011/stand-van-zaken.jsp.
(Bronnen: RIVM, NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg), ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control), HPA (Health Protection Agency))
Aantal hivbesmettingen in Nederland gestegen
De Stichting HIV (humaan immunodeficientievirus) Monitoring laat in haar jaarlijkse monitoringrapportage weten dat het aantal nieuwe registraties van mensen met hiv (humaan immunodeficientievirus) bij een behandelcentrum dit jaar is gestegen. Het gaat om 1200 nieuwe registraties in de zorg in 1 jaar. Hiervan hebben 850 registraties betrekking op homoseksuele mannen. Dit aantal nieuwe registraties is hoger dan het aan het begin van de hivepidemie was. Toen waren er naar schatting 800 nieuwe diagnoses per jaar. Uit verdere analyses blijkt dat hivgeïnfecteerde mensen tegenwoordig eerder in de zorg komen, terwijl het vindpercentage van nieuwe hivinfecties onder de hoogrisicogroepen op de soapoli’s afneemt. Er zijn nu ongeveer 13.000 mensen met hiv onder behandeling. Het aantal mensen met hiv wordt echter hoger geschat omdat een aanzienlijk deel van hen niet weet dat ze zijn geïnfecteerd. De groei van het aantal mensen met hiv die daarvoor onder behandeling zijn komt deels door de toegenomen levensverwachting, deels door het gestegen aantal nieuwe infecties en waarschijnlijk ook deels door een vroegere opsporing van infecties.
(Bron: Stichting HIV monitoring)
Buitenland
Brucellose op vleesveebedrijf in België
Op een Belgisch vleesveebedrijf werd begin december, na een afwezigheid in België van 10 jaar, brucellose vastgesteld. De diagnose werd gesteld bij een verplichte controle na een abortus. Alle dieren op het bedrijf zijn geslacht. In Nederland zijn 2 bedrijven die ieder in februari 2010 een vleeskoe van het besmette bedrijf hadden geïmporteerd. Deze koeien zijn allebei al geslacht. Daarnaast zijn er 2 Nederlandse bedrijven die dezelfde dierenarts hebben als het besmette bedrijf in België. De nVWA heeft bij deze 4 bedrijven bloedtesten afgenomen bij de runderen. Deze testten negatief. Brucellose is een zoönose die bij dieren een abortus kan veroorzaken. Mensen kunnen besmet worden door het drinken van rauwe melk, het eten van ongepasteuriseerde zuivelproducten en door intensief contact met het vee (bijvoorbeeld abortusweefsel van een koe). Consumptie van vlees is geen bekend risico. In Osiris staan geen meldingen die gerelateerd zouden kunnen worden aan het positieve bedrijf. De veestapel is (vooralsnog) Brucella-vrij en de humane gevallen die we zien zijn opgelopen in landen rond de Middellandse zee waar de ziekte endemisch is.
(Bron: nVWA)
Cholera in Haïti en de Dominicaanse Republiek
Tot 27 januari meldden de Pan American Health Organization (PAHO (Pan American Health Organization)) en Promed dat er sinds het begin van de cholera-uitbraak in oktober al 199.497 zieken zijn gemeld van wie er 3927 zijn overleden. De cholera-incidentie lijkt iets toe te nemen en er zijn geen aanwijzingen dat er op korte termijn een afvlakking zal zijn. De hygiënische en logistieke omstandigheden in het land blijven slecht en er is een voortdurend gebrek aan schoon drinkwater.
(Bronnen: PAHO, Promed, ECDC)
Autochtone infectie met malaria in Florida
Promed meldde dat een 31-jarige vrouw uit Duval County (Florida) malaria (door Plasmodium falciparum) had opgelopen. Zij was niet recent in het buitenland geweest. Tot nu toe zijn er in 2010 111 meldingen van malaria bekend in Florida, waarbij het in alle gevallen gaat om import vanuit het buitenland. Deze infectie is onverwacht, gezien het uitgebreide muggenbestrijdingsprogramma in Florida. De vrouw is de eerste patiënt met een autochtone infectie in Florida sinds 10 jaar. De kans op verdere overdracht is gering vanwege de overgang naar kouder en droger weer in Florida.
(Bron: Promed)
Cefiximresistente gonokokkenstammen in Noorwegen
In Eurosurveillance werden 2 Noorse patiënten beschreven met gonorroe waarbij de N. gonorrhoea-stam ongevoelig bleek voor cefixim. Cefixim behoort tot de derde generatie cefalosporines, en cefixim (oraal) of ceftriaxon (intramusculair) is internationaal het geadviseerde middel van eerste keuze bij gonorroe. Beide patiënten hadden purulente urethrale afscheiding en dysurie. De patiënten liepen de besmetting op in Spanje en de Filippijnen. Het falen van de therapie werd bevestigd na onderzoek volgens de daarvoor geldende WHO (World Health Organization)-criteria (zoals bijvoorbeeld het uitsluiten van herinfectie). De isolaten werden geïdentificeerd als ST1407, een multiresistente stam. Deze stam werd eerder gevonden in Japan, maar niet eerder daarbuiten. In Nederland is ceftriaxon middel van eerste keuze.
(Bron: Eurosurveillance)
Toename van dengue op Aruba
Op Aruba werden tot en met 23 november werden 538 gevallen van dengue gemeld, hiervan werden 122 gevallen serologisch bevestigd. (Zie figuur) Dit aantal is hoger dan in eerdere epidemische jaren. Het aantal zal waarschijnlijk nog verder toenemen door het regenseizoen, dat loopt van oktober tot februari.
(Bron: M. Tromp, Department of Public Health, Aruba)
Auteur
P. Bijkerk, RIVM, CIb (Centre for Infectious Disease Control), Bilthoven
Correspondentie:
Paul.Bijkerk@rivm.nl