Dit jaar bestaat het bevolkingsonderzoek borstkanker 25 jaar. Sinds het begin zijn meer dan 17 miljoen onderzoeken uitgevoerd bij bijna 3,5 miljoen vrouwen. Doordat borstkanker veel voorkomt en veel vrouwen regelmatig meedoen is inmiddels bij meer dan 91.000 vrouwen borstkanker gevonden. Dankzij het bevolkingsonderzoek overlijden er elk jaar ongeveer 775 vrouwen minder aan borstkanker.
In Europa staat het Nederlandse bevolkingsonderzoek bekend als heel zorgvuldig en van goede kwaliteit. Dat is de verdienste van de meer dan 1.000 mensen achter de schermen van het bevolkingsonderzoek, variërend van logistiek planners, ICT (Informatie- en communicatietechnologie)-ers, medewerkers voor de telefoonlijnen, tot laboranten in 67 screeningsunits en de screeningsradiologen. De inzet van alle betrokken medewerkers, maar ook de manier waarop het complexe geheel is georganiseerd, zijn redenen om heel trots te zijn op dit bevolkingsonderzoek in Nederland. Met de uitstekende testprestaties, de hoge deelnamegraad en de grote impact op de samenleving levert dit bevolkingsonderzoek een belangrijke bijdrage aan de gezondheid in Nederland. Het bevolkingsonderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport).
Toekomst
Het bevolkingsonderzoek borstkanker levert volgens de Gezondheidsraad aanzienlijke gezondheidswinst, maar kent naast voordelen ook nadelen. De balans daartussen wordt zorgvuldig bewaakt en valt positief uit. In de voorlichting wordt veel zorg en aandacht besteed aan de voor- en nadelen. Eén van de nadelen is dat vrouwen pijn kunnen ervaren bij het onderzoek. Het bevolkingsonderzoek houdt de ontwikkeling van minder pijnlijke methoden om borstonderzoek te doen scherp in de gaten. Ook wordt er gewerkt aan methoden voor een nog betere aansluiting met het ziekenhuis, zodat vrouwen die worden doorverwezen minder lang in onzekerheid zitten. Voor de wat verdere toekomst zien we een bevolkingsonderzoek ‘op maat’. Uitnodigingen en meetmethodes voor het bevolkingsonderzoek worden dan wellicht afhankelijk van het persoonlijke risico op borstkanker. Onderzoek hiernaar is in volle gang. Voordat een nieuwe ontwikkeling in het bevolkingsonderzoek toegepast wordt, moet hier voldoende wetenschappelijk bewijs voor zijn geleverd.
Uitvoering
Het RIVM Centrum voor Bevolkingsonderzoek coördineert en regisseert het bevolkingsonderzoek borstkanker in opdracht van het ministerie van VWS. De uitvoering is in handen van vijf solide regionale screeningsorganisaties. De kwaliteit en de effectiviteit worden door het referentiecentrum in Nijmegen (LRCB (National Expert and Training Centre For Breast Cancer Screening)) en het Landelijk Evaluatie Team van de Erasmus Universiteit Rotterdam en Universiteit Nijmegen (LETB (Landelijke Evaluatie Team bevolkingsonderzoek Borstkanker)) streng bewaakt. Daarnaast denken vele anderen mee over het bevolkingsonderzoek borstkanker, waaronder het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap)), de beroepsverenigingen van de radiologen (NVVR (Nederlandse Vereniging voor Radiologie)) en de laboranten (NVMBR (Nederlandse Vereniging voor Medische Beeldvorming en Radiotherapie)), de BorstkankerVereniging Nederland (BVN (Borstkankervereniging Nederland)), en artsen uit de ziekenhuis-mammapoli’s.