Gemeenten en zorgverzekeraars werken steeds beter samen om preventie voor risicogroepen te organiseren. Tegelijkertijd heeft de coronapandemie een remmende werking gehad op de uitvoering daarvan. Dit blijkt uit een evaluatie van het RIVM naar deze samenwerking en een onderzoek naar de invloed van de coronapandemie op interventies gericht op preventie.

Preventie voor risicogroepen is onder andere gericht op kwetsbare ouderen, mensen met overgewicht of met psychische problemen. Het doel is activiteiten te ontwikkelen om te voorkomen dat mensen ziek(er) worden of om de gezondheid van mensen te verbeteren. Door samen te werken kunnen gemeenten en zorgverzekeraars het aanbod aan interventies op elkaar afstemmen. Ook wordt samengewerkt met zorg- of welzijnsorganisaties.

Financiering en wetgeving

Het RIVM brengt sinds 2016 in opdracht van het ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) in kaart hoe de samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars zich ontwikkelt. Uit dit onderzoek blijkt dat zij elkaar steeds beter weten te vinden en hebben ze meer inzicht in elkaars belangen en verwachtingen gekregen. Ook zien zij preventie inmiddels meer als hun verantwoordelijkheid. De samenwerking beslaat ook steeds grotere regio’s waarbij het zoeken blijft naar een balans tussen regionale schaal en lokale behoeften. Betrokken partijen hebben wel behoefte aan blijvende financiering om samenwerking verder te stimuleren. Daarnaast is er een wens om in wetgeving vast te leggen wie verantwoordelijk is voor preventie voor risicogroepen. 

Coronapandemie

De coronapandemie heeft invloed gehad op zowel het aanbod als de uitvoering van interventies. Met name in het eerste coronajaar is de voortgang van initiatieven vertraagd of gingen interventies helemaal niet door vanwege de coronamaatregelen of omdat er een personeelstekort was. In het onderzoek is onder meer gekeken naar de gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) en valpreventie voor ouderen. 

Digitale ontwikkelingen

Door de coronapandemie zijn digitale ontwikkelingen voor interventies versneld, zoals het verzorgen van online lessen of het toesturen van video’s of Whatsapp-berichten. Ook voor de toekomst is dit een kansrijke ontwikkeling, zowel voor deelnemers als professionals. Wel kost het tijd, geld en vaardigheid om digitale aanpassingen door te voeren. Wel zijn er twijfels of digitale interventies net zo effectief zijn als in een groep of op locatie. Digitale oplossingen zijn dan ook niet voor alle interventies en doelgroepen even passend.