Samenvatting

De behandeling met medicijnen op basis van individuele kenmerken van een patiënt, zoals erfelijke eigenschappen, biedt veel kansen om therapieën per patiënt effectiever te maken maar staat ook nog voor veel uitdagingen. Zo vormt erfelijke informatie van een persoon bijvoorbeeld maar een deel van de puzzel om een ziekte effectief te behandelen met medicijnen. Ook andere factoren kunnen een rol spelen, zoals leeftijd, geslacht, eetgewoonten, aanwezigheid van andere ziekten en het gebruik van meerdere medicijnen tegelijk. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van VWS, naar de kansen en uitdagingen van personalized medicine. Personalized medicine (PM), de behandeling van de patiënt op basis van zijn unieke kenmerken, is een relatief nieuw begrip in de medische wereld. PM is sterk in opkomst nu het steeds duidelijker wordt welke invloed individuele eigenschappen kunnen hebben op het ontstaan van ziekten en op de werking van medicijnen. Sommige mensen hebben door hun erfelijke eigenschappen een grotere kans op ernstige bijwerkingen bij gebruik van bepaalde medicijnen. Anderen zijn veel gevoeliger voor een medicijn en hebben daardoor een andere dosis nodig. Ook genetische eigenschappen van tumoren bij kanker kunnen per patiënt verschillen en dat biedt mogelijkheden om beter op het individu afgestemde behandelingen aan te bieden. Een van de uitdagingen is om alle beschikbare gegevens en eigenschappen van patiënten optimaal voor onderzoek te benutten. Dit geldt ook voor de vertaling van onderzoeksresultaten naar de behandeling in de praktijk. Daarnaast zal de opleiding van artsen en apothekers afgestemd moeten worden op de ontwikkelingen rondom PM. Ook moet goed worden nagedacht over privacy en beheer van patiëntgegevens en of de wijze waarop de zorg nu in Nederland is geregeld wel geschikt is voor PM.