- Publicatiedatum
- 03-07-2025
Monitor Solid Start 2024
Monitor Solid Start 2024
Samenvatting
De meeste kinderen in Nederland worden gezond geboren en groeien gezond op in een veilige en beschermde omgeving, maar niet allemaal. Sinds 2018 bestaat het actieprogramma Kansrijke Start, waarmee gemeenten initiatieven kunnen opzetten om ouders vóór, tijdens, en na de zwangerschap te ondersteunen. Het RIVM volgt sinds 2019 in hoeverre zulke initiatieven zijn opgezet en hoe de gezondheid van jonge kinderen zich ontwikkelt.
Uit deze zesde monitor blijkt dat weer meer gemeenten (in totaal 90 procent) afspraken hebben gemaakt om samen te werken aan een goede start voor kinderen. Professionals uit het sociaal en medische domein (zoals geboortezorg, jeugdgezondheidszorg en gemeenten) werken steeds beter samen, ook regionaal. Samenwerken is belangrijk om problemen vroeg te signaleren, snel naar elkaar door te kunnen verwijzen en (aanstaande) ouders te ondersteunen. Ook bieden gemeenten inwoners steeds meer initiatieven aan, zoals Nu Niet Zwanger.
Er zijn nog wel verbeteringen mogelijk. Zo zijn veel gemeenten bezig om meer ervaringsdeskundigen en (aanstaande) ouders te betrekken bij de ontwikkeling van de initiatieven. Het is belangrijk om hen mee te laten denken, omdat het programma dan goed aansluit bij wat zij nodig hebben.
Verder laat de monitor, net als de vorige keer, zien dat nog veel kinderen in Nederland worden geboren in moeilijke omstandigheden, zoals armoede. Gezinnen maken dan bijvoorbeeld minder vaak gebruik van kraamzorg. Ook blijkt dat 16,5 procent van de aanstaande ouders last heeft van psychische problemen, en 33 procent van de moeders na de bevalling last heeft van depressie, angst of stress.
Ook hebben steeds meer heel jonge kinderen overgewicht (10,3 procent in 2024 versus 8,4 procent in 2018). Daarnaast loopt de spraak- en taalontwikkeling van kinderen van 2 jaar steeds vaker achter (6,5 procent in 2024 ten opzichte van 5,4 in 2018).
Het is nog te vroeg om te kunnen zeggen dat Kansrijke Start een vast onderdeel van gemeentelijk beleid is geworden en blijft bestaan. Ook kost het tijd voordat resultaten zijn te zien. Gemeenten en andere betrokken partijen maken zich zorgen of en hoe de landelijke ondersteuning vanuit VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en de financiering van Kansrijke Start in de toekomst blijft bestaan. Aandacht voor de gezondheid vóór, tijdens en na de zwangerschap, blijft noodzakelijk, zowel landelijk, als regionaal en lokaal.
Abstract
Most children in the Netherlands are born and grow up healthy in a safe and protected environment, but not all of them. The action programme Solid Start (in Dutch: Kansrijke Start), launched in 2018, makes it possible for municipalities to set up initiatives to support parents before, during and after pregnancy. Since 2019, RIVM has been monitoring the extent to which such initiatives have been set up and how the health of young children is developing.
This sixth monitor shows that the number of municipalities that have signed collaboration agreements to give children a proper start has continued to grow (to 90% in total). In addition, the collaboration between professionals from the social and medical domains (such as maternity care, youth healthcare and municipalities) has continued to improve, including at the regional level. Collaboration is important in order to identify problems early on, to be able to refer people quickly and to support existing or expectant parents. Municipalities also offer residents an increasing number of initiatives, such as Not Pregnant Now (in Dutch: Nu Niet Zwanger).
Even so, there is still room for improvement. For example, many municipalities are still working on getting experiential experts, as well as existing and expectant parents, more involved when developing initiatives. It is important to have them contribute ideas, as this will help align the programme with their needs.
The monitor also shows, as it did the last time, that many children continue to be born in the Netherlands in difficult circumstances, like poverty. Families in that situation are less likely to use facilities like maternity care. Moreover, 16.5% of expectant parents suffer from mental health problems, and 33% of mothers suffer from depression, anxiety or stress after giving birth.
Furthermore, an increasing number of infants are overweight (10.3% in 2024, up from 8.4% in 2018). Additionally, the speech and language development of two-year-olds is increasingly lagging behind (6.5% in 2024 compared to 5.4% in 2018).
It is too early to say that Solid Start has become a permanent part of municipal policy and will remain so. It also takes time before results become apparent. Municipalities and other stakeholders are concerned if and to what extent national support from the Ministry of Health, Welfare and Sport and the funding of Solid Start will continue to exist in the future. Focus on health before, during and after pregnancy continues to be necessary, at the national, regional and local levels.
Uitgever
- Instituut
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu RIVM
Overig
- Grootte
- 6487 kb